Paulyuknews@

Дзеючая кіраўнік Еўракамісіі спадарыня Уршуля фон дэр Ляен была пераабраная на новы пяцігадовы тэрмін. Яна мае намер зрабіць прыярытэтам гарантаванне бяспекі і абарону ЕС ад знешніх пагроз. "У бліжэйшыя пяць гадоў наша работа будзе накіравана на стварэнне сапраўднага Еўрапейскага абароннага саюза", — заявіла яна ў сваёй перадвыбарнай праграме.

Sinn Féin – «мы самі»: змагаюцца за мандаты Палату абшчын, але потым іх не бяруць
🍀 На выбарах у Палату абшчын Вялікабрытаніі ірландская рэспубліканская дэмакратычная сацыялістычная партыя «Шын фэйн» (Sinn Féin) дасягнула значнага поспеху, упершыню атрымаўшы найбольшую колькасць месцаў і галасоў сярод усіх палітычных сіл Паўночнай Ірландыі. Партыя захавала 7 дэпутацкіх мандатаў і атрымала 27% галасоў выбаршчыкаў. Яе асноўны канкурэнт – Дэмакратычная юніянісцкая партыя (The Democratic Unionist Party (DUP)) страціла тры месцы ў параўнанні з 2019 годам, атрымаўшы толькі пяць мандатаў.
Нягледзячы на поспех, абраныя дэпутаты ад Sinn Féin не будуць займаць свае месцы ў Вестмінстэры, працягваючы традыцыйную палітыку партыі – абстэнцыянізм. Гэтая практыка мае доўгую гісторыю, якая пачалася яшчэ ў 1917 годзе, калі абраныя члены Sinn Féin адмовіліся ўдзельнічаць у працы Вестмінстэра і замест гэтага стварылі першы Dáil Éireann (ірландскі парламент). Абстэнцыянізм з'яўляецца моцным сімвалічным жэстам, які падкрэслівае імкненне партыі да аб'яднання Ірландыі.
Лідар Sinn Féin Мэры Лу Макдональд: «Сённяшні дзень азначае гістарычную змену, якая прадстаўляе велізарныя магчымасці для развіцця пазітыўных адносін паміж Брытаніяй і Ірландыяй» і «Мы забяспечым моцнае і пазітыўнае кіраўніцтва і будзем працаваць для ўсіх на Поўначы, каб паляпшаць грамадскія паслугі, жыццё і дабрабыт людзей». (https://bit.ly/3VSpTUr).
🤔 Але чаму абраныя дэпутаты не бяруць мандаты?
• Sinn Féin адмаўляецца прызнаваць суверэнітэт Брытаніі над Паўночнай Ірландыяй
• Партыя не хоча прыносіць прысягу брытанскаму каралю
• Яны лічаць, што могуць больш эфектыўна працаваць па-за межамі Вестмінстэра
💬 Як Sinn Féin тлумачыць гэта выбаршчыкам?
• Яны сцвярджаюць, што ўдзел у Вестмінстэры азначаў бы прызнанне брытанскага суверэнітэту над Паўночнай Ірландыяй, што супярэчыць іх асноўным мэтам.
• Партыя заклікае выбаршчыкаў разглядаць іх галасаванне як падтрымку больш шырокіх мэтаў, такіх як аб'яднанне Ірландыі, а не проста як выбар парламенцкага прадстаўніка.
• Засяроджанне на мясцовых праблемах і працы ў Асамблеі Паўночнай Ірландыі і парламенце Ірландскай Рэспублікі (Dáil Éireann)
• Падкрэсліванне канчатковай мэты - аб'яднання Ірландыі
• Sinn Féin прадстаўляе свой поспех на выбарах як сімвал падтрымкі іх ідэй, нават калі яны не займаюць месцы ў парламенце
🗳 Чаму людзі за іх галасуюць?
• Моцная пазіцыя па эканамічных пытаннях
• Падтрымка ідэі аб'яднанай Ірландыі
• Незадаволенасць традыцыйнымі юніянісцкімі партыямі
• Sinn Féin заўсёды адкрыта заяўляюць пра сваю пазіцыю перад выбарамі, так што выбаршчыкі галасуюць за іх, поўнасцю разумеючы іх намеры.
🤔Хто прадстаўляе выбаршчыкаў, якія прагаласавалі за Sinn Féin
• З тэхнічнага пункту гледжання, калі абраны кандыдат не прымае прысягу і не займае сваё месца ў парламенце, акруга застаецца без прадстаўніцтва ў Палаце абшчын. Месца ў парламенце лічыцца вакантным, але новыя выбары не праводзяцца, бо фармальна дэпутат быў абраны.
• Нягледзячы на адмову ад удзелу ў працы Вестмінстэра, абраныя кандыдаты ад Sinn Féin часта працягваюць працаваць у сваіх акругах, займаючыся мясцовымі пытаннямі і дапамагаючы выбаршчыкам.
• На практыцы выбаршчыкі могуць звяртацца да іншых дэпутатаў ад Паўночнай Ірландыі або да брытанскіх міністраў па пытаннях, якія тычацца Вестмінстэра.
🌍 Месца на палітычнай сцэне ў Паўночнай Ірландыі:
• Найбуйнейшая партыя ў Асамблеі Паўночнай Ірландыі з 2022 года
• Выступае за захаванне Пратакола Паўночнай Ірландыі пасля Брэксіту (Частка пагаднення аб Брэксіце, якая рэгулюе гандлёвыя адносіны паміж Паўночнай Ірландыяй, Вялікабрытаніяй і ЕС)
💬Пазіцыя Sinn Féin па ключавых пытаннях:
Адносіны з новым брытанскім урадам лейбарыстаў:
◦ Імкненне да канструктыўных адносін і супрацоўніцтва
◦ Чаканне падтрымкі Пагаднення Вялікай пятніцы (Мірнае пагадненне 1998 года, якое завяршыла доўгі перыяд канфлікту ў Паўночнай Ірландыі)
◦ Заклік да «строгай непрадузятасці» і прызнання права на самавызначэнне ірландцаў

🇬🇧 Учора Вялікабрытанія перажыла палітычны землятрус. Лейбарысцкая партыя на чале з Кірам Стармерам атрымала ўпэўненую перамогу, скончыўшы 14-гадовае праўленне кансерватараў.
Ключавыя моманты:
• Лейбарысцкая партыя на чале з Кірам Стармерам атрымала пераканаўчую перамогу, што азначае канец 14-гадоваму праўленню кансерватараў. Лейбарысты атрымалі больш за 410 месцаў у парламенце, што на 214 больш, чым у папярэдніх выбарах.
• Кансерватары панеслі найгоршае паражэнне ў сваёй гісторыі. Кансерватыўная партыя панесла значныя страты, атрымаўшы толькі 121 месца, што на 251 менш, чым раней.
• Рышы Сунак прызнаў паражэнне і сыходзіць з пасады прэм'ер-міністра.
• Ліберальныя дэмакраты палепшылі свае пазіцыі, атрымаўшы 71 месца (+63).
• Шатландская нацыянальная партыя страціла 37 месцаў, засталося толькі 9.
• Іншыя партыі атрымалі 35 месцаў, што на 11 больш, чым раней.
• Нягледзячы на перамогу, Лейбарысцкая партыя атрымала адносна нізкую долю галасоў (каля 35%), што адлюстроўвае фрагментацыю палітычнага ландшафту.

Што гэта можа азначаць?
⬜️🟥⬜️ Для Беларусі: ✅ Магчыма больш паслядоўная падтрымка дэмакратычных сіл у Беларусі✅ Павышаная ўвага да правоў чалавека
🇺🇦 Для Украіны: 🤝 Працяг моцнай падтрымкі ў барацьбе супраць расійскай агрэсіі 💪 Магчымае ўзмацненне дыпламатычных намаганняў па ўрэгуляванні канфлікту
N.B. знешняя палітыка Вялікабрытаніі часта застаецца стабільнай нягледзячы на змены ўрада.

🇫🇷 Першы тур парламенцкіх выбараў у Францыі, які прайшоў 30 чэрвеня
📊 Вынікі галасавання:

• Ультраправае «Нацыянальнае аб'яднанне» Марын Ле Пен – 33,15%
• Левы блок «Новы народны фронт» – 27,99%
• Цэнтрысты прэзідэнта Макрона «Разам!» – 20,76%

🗳 Рэкордная яўка – амаль 67% выбаршчыкаў.
🏛 Хоць ультраправыя і лідзіруюць, ім пакуль не хапае галасоў для абсалютнай большасці ў парламенце. Мадэль сацыялагічнага інстытуту Ipsos прагназуе ім максімум 280 месцаў з 577 у Нацыянальнай асамблеі.

Прагнозы сацыялагічных інстытутаў:
• «Нацыянальнае аб'яднанне»: 240-295 месцаў
• Левы блок «Новы народны фронт»: 115-200 месцаў
• Прэзідэнцкая кааліцыя «Разам!»: 60-120 месцаў
🔄 Другі тур 7 ліпеня будзе вырашальным. Асаблівасці гэтых выбараў:

• У некаторых акругах кандыдаты ўжо перамаглі, набраўшы >50% галасоў
• Для выхаду ў другі тур трэба было набраць >12,5% галасоў. Кандыдаты павінны прыняць канчатковае рашэнне да 18:00 2 ліпеня – завершыцца рэгістрацыя кандыдатаў у другі тур (пэўныя кандыдаты з першага туру могуць адмовіцца ад далейшай барацьбы каб недапусціць перамогі палітычнага антаганіста).
• У больш чым 300 акругах у другі тур выходзяць тры кандыдаты («трохкутнікі»), ёсць некалькі акругаў, дзе ў другі тур могуць выйсці чатыры кандыдаты.

❗️ Магчымыя сцэнарыі:
1. Монабольшасць. Прыход да ўлады ўльтраправых
2. Хаос. «Некіраваны» Нацыянальны сход без абсалютнай большасці

Новыя прызначэнні ў кіраўніцтве Беларусі: вяртанне ў шафу сілавікоў і з шафы гаспадарнікаў і адміністратараў? Новая нармалізацыя?

Сярод сённяшніх кадравых рашэнняў:

- Дзмітрый Крутой - новы кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта (раней узначальваў пасольства Беларусі ў РФ)
- Наталля Пяткевіч вяртаецца з "нью-ёркскай шафы" на пасаду першага намесніка кіраўніка АП
- Максім Рыжанкоў пераходзіць з пасады першага намесніка кіраўніка АП на пост міністра замежных спраў (замест Сяргея Алейніка)

Ключавыя моманты для роздуму:

1. Упершыню пасля 2020 года на першыя пазіцыі ў палацавай палітыцы Беларусі выходзяць не сілавікі, а гаспадарнікі. Што гэта азначае?

2. Вяртанне Пяткевіч - яркі ход. Якую ролю яна будзе адыгрываць у новай канфігурацыі ўлады? Яна не баіцца браць на сябе адказнасць і, мяркуючы па ўсім, пры ёй гандль палітзняволенымі прыводзіў да вызваленняў іх з-за кратаў. Сітуацыя новая, але пытанне верагодна ўзнікне.

3. Прызначэнне Крутога з пасады пасла ў Расіі на кіраўніка АП - ці паўплывае гэта на адносіны з Масквой? Але мне больш цікава яго эканамічная адукацыя і праца кіраўніком Мінэканомікі Беларусі.

Цытата па Белта: "Вы назначаетесь главой Администрации Президента, вы же ответственны за реализацию наших всех договоренностей по Российской Федерации. Вы как никто другой знаете эти проблемы. Аккумулируйте их у себя, как это делает Снопков (первый вице-премьер Николай Снопков. - Прим. БЕЛТА) по Китаю. Два наших основных партнера - Россия и Китайская Народная Республика. Здесь должен быть ответственный и целенаправленный подход по выполнению наших обязательств и развитию наших отношений. Это пока за вами остается. Когда вы почувствуете, что этот контроль не должен быть, вы мне скажете. По всем направлениям. Вплоть до посещения вами, как это было в должности посла, российских регионов. Запретных тем нет", - сказал Александр Лукашенко.

4. Перавод Рыжанкова ў МЗС - тут нічога не чакаю.

5. Як будуць узаемадзейнічаць Крутой і Пяткевіч, улічваючы іх папярэдні досвед?

Гэтыя кадравыя рашэнні могуць азначаць пэўны зрух у кіраванні Беларусі. Перавага гаспадарнікаў над сілавікамі можа быць сігналам, які так доўга чакалі. А можа і не быць. Па вялікім рахунку мы глядзім на цені ў пячоры Платона.
Выношу тэкст з каментароў.
Дзякуй Alina Rudina за метафару шафы.

Для абрання спікера Каардынацыйнай Рады неабходна простая большасць галасоў, то бок 41 мандат з 80. Давайце разгледзім магчымыя камбінацыі саюзаў паміж спісамі для фарміравання большасці:
1. К̲а̲м̲а̲н̲д̲а̲ ̲Л̲а̲т̲у̲ш̲к̲і̲ ̲і̲ ̲Р̲у̲х̲ ̲«̲З̲а̲ ̲с̲в̲а̲б̲о̲д̲у̲»̲ ̲(̲2̲8̲)̲ ̲+̲ ̲л̲ю̲б̲ы̲я̲ ̲д̲в̲а̲ ̲і̲н̲ш̲ы̲я̲ ̲с̲п̲і̲с̲ы̲,̲ ̲а̲к̲р̲а̲м̲я̲ ̲«̲Х̲о̲п̲і̲ц̲ь̲ ̲б̲а̲я̲ц̲ц̲а̲!̲»̲ ̲
2. К̶а̶м̶а̶н̶д̶а̶ ̶Л̶а̶т̶у̶ш̶к̶і̶ ̶і̶ ̶Р̶у̶х̶ ̶«̶З̶а̶ ̶с̶в̶а̶б̶о̶д̶у̶»̶ ̶(̶2̶8̶)̶ ̶+̶ ̶Б̶л̶о̶к̶ ̶П̶р̶а̶к̶о̶п̶'̶е̶в̶а̶-̶Я̶г̶о̶р̶а̶в̶а̶ ̶(̶1̶3̶)̶ ̶=̶ ̶4̶1̶ ̶
3. Блок Пракоп'ева-Ягорава (13) + Моладзевы наступ (8) + Незалежныя беларусы (8) + Еўрапейскі выбар (8) + любы іншы спіс = 43+
4. Блок Пракоп'ева-Ягорава (13) + Моладзевы наступ (8) + Незалежныя беларусы (8) + Воля (6) + Наша справа (6) = 41
5. Моладзевы наступ (8) + Незалежныя беларусы (8) + Воля (6) + Еўрапейскі выбар (8) + Наша справа (6) + Блок Пракоп'ева-Ягорава (13) = 49
6. Моладзевы наступ (8) + Незалежныя беларусы (8) + Воля (6) + Еўрапейскі выбар (8) + Наша справа (6) + Хопіць баяцца! (3) + Блок Пракоп'ева-Ягорава (13) = 52
У такіх умовах можна вылучыць наступныя магчымыя сцэнары развіцця падзей:
1. Альянс супраць Латушкі. Праціўнікі "Каманды Латушкі", нягледзячы на пэўныя ідэйныя разыходжанні, могуць паспрабаваць аб'яднаць намаганні, каб не дапусціць манапалізацыі ўлады ў Радзе ў руках аднаго з палітычных цэнтраў – самага вялікага спіса. Пры ўмове пэўных саступак і кампрамісаў паміж сабой ім можа ўдасца сфарміраваць сітуацыйную большасць і правесці на ключавыя пасады сваіх прадстаўнікоў. Верагоднасць такога сцэнару ацэньваю як сярэдняю.
2. Кампрамісны кандыдат. Улічваючы адсутнасць яўных фаварытаў і высокі канфліктны патэнцыял сітуацыі, удзельнікі могуць прыйсці да высновы аб неабходнасці знайсці нейтральную кампрамісную фігуру на пасаду старшыні Рады. Гэта можа быць аўтарытэтны грамадскі дзеяч, які мае давер і павагу з боку ўсіх бакоў. Для сцэнара тут ўсё зразумела, а вось канкрэтнае прозвішча назваць складана, бакам трэба адмаўляцца ад гульні з нулявой сумай. Пры такім раскладзе канструктыўны дыялог і ўзаемныя саступкі дазволяць сфарміраваць працаздольны кіруючы орган. Верагоднасць такога сцэнару ацэньваю як сярэдняю.
3. Унутраны канфлікт і крызіс. Нельга выключаць і негатыўны сцэнар, пры якім палітычныя амбіцыі асобных лідараў і непрымірымасць пазіцый не дазволяць дасягнуць кампрамісу па ключавых кадравых і працэдурных пытаннях. У такім выпадку працэс выбару спікера Рады можа зайсці ў тупік, а легітымнасць яе рашэнняў будзе пастаўлена пад сумнеў часткай удзельнікаў. Гэта можа запатрабаваць умяшання і пасярэдніцтва з боку знешніх аўтарытэтных сіл, якія карыстаюцца даверам беларускай апазіцыі. Працяг такога сцэнару на працяглы перыяд пагражае паралічам дзейнасці Рады і стратай даверу з боку грамадства.
Дадатковым фактарам, які ўскладняе сітуацыю, з'яўляецца спрэчка наконт сумяшчэння пасад у Каардынацыйнай радзе і Аб'яднаным пераходным кабінеце. Адсутнасць кансэнсусу па гэтым пытанні пагражае выклікаць рознагалоссі і супярэчнасці ўжо на першым этапе.