Толькі пра мову


Kanal geosi va tili: Belarus, Beloruscha


Канал для тых, хто пра мову думае і дбае. І пра чалавечую мову наагул — як унікальную зьяву і каштоўнасьць, і — найперш — пра беларускую мову зь яе багацьцем і праблемамі.

Связанные каналы

Kanal geosi va tili
Belarus, Beloruscha
Statistika
Postlar filtri


Назвы беларускіх гарадоў пры патрэбе пішам беларускаю лацінкаю, а не расейскім трансьлітам. І не забываймася, што назва Заслаўе ніякага роду: старажытнае Заслаўе.


Толькі пра мову dan repost
З гэтаю бядою сутыкаўся кожны. У беларускай мове маем для яе ёмістае і шматзначнае слова муляць.

А ў расейскай? Ці ёсьць там слова з тым жа значэньнем? Адказваюць менчукі на ВІДЭА: https://youtu.be/wXUvWbnoKVw


Часам і ў роднасных мовах аднолькавыя ці падобныя словы маюць розныя і нават процілеглыя значэньні. Беларускія краскі — ня тое самае, што расейскія «краски», нядзеля — не «неделя», грошы — не «гроши». Сабралі для вас колькі прыкладаў міжмоўнай аманіміі.

Больш — у артыкулах з цыклю «Па-беларуску наадварот»:
🔹 Блага — ня «благо»; 🔹Начаваць на дыванку́ — зусім не «на диване»; 🔹 Бясьпечныя паводзіны — не «беспечное поведение»; 🔹Рушыць у дарогу — ня «рушить всё вокруг»; 🔹Запамятáць — не «запамятовать»


Віншуем з галоўным беларускім нацыянальным сьвятам — Днём Незалежнасьці 25 Сакавіка!

Нагадаем ключавыя словы трох Устаўных граматаў і якія ёсьць назвы для сёньняшняга сьвята.

Шырэй у артыкулах:
https://smarturl.click/5oV2
https://smarturl.click/oqya


Ці добра ведаеце абставіны і дэталі абвяшчэньня незалежнасьці Беларусі 25 сакавіка 1918 году? Увесь гістарычны ТЭСТ тут https://smarturl.click/4k7qg


Народныя ўстойлівыя выразы мудрыя і вобразныя. Ёсьць такі выраз і пра кагосьці самаўпэўненага, які апынуўся яўна не на сваім месцы.


За хваляй англіцызмаў, якія пранікаюць у нашую мову, мы не заўважаем ямчэйшых і дакладных беларускіх словаў. Нястомна працягваем нагадваць.

#культура_мовы


Сёньня ўспамінаем запавет Багушэвіча. На жаль, усё яшчэ актуальны, хоць 133 гады прайшло.


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
Слова ссабойка ў Беларусі ведаюць усе. Але многія мінакі не падазраюць, што гэта беларускае слова і што па-расейску пакунак з хатняй ежай завецца інакш.

ВУЛІЧНАЕ АПЫТАНЬНЕ тут:
https://youtu.be/5LubKMWMwmA?t=43


Як па-беларуску „click!“?
So‘rovnoma
  •   пстрык
  •   шчоўк
  •   клік
  •   лусь
  •   лясь
  •   цок
  •   іншы варыянт
642 ta ovoz


Як па-беларуску „click!“? Клікабэльныя ;-) варыянты адказаў у наступным допісе


Ёсьць трапныя беларускія словы, незаслужана схаваныя ў шуфляду пад чужым уплывам. Напрыклад, беларускае слова пазорны (параўн. старабеларускае пазор 'выгляд, погляд'). У некалькіх славянскіх мовах pozor азначае ўвагу. Але „ў расейцаў, дзе злачынцаў выводзілі «на позор», на «відалішча», гэта слова набыло ганебны сэнс, а пад уплывам расейскай не ўжываецца і ў нас“, — пісаў Уладзімер Дубоўка.


Гуканьне вясны — спрадвечная беларуская традыцыя. Акурат 17 сакавіка 1983 году Беларуская Майстроўня зладзіла першае масавае Гуканьне вясны ў цэнтры Менску — у Купалаўскім парку. То гукайма, каб нарэшце прыйшла сапраўдная Вясна! Увесь ТЭСТ тут
https://smarturl.click/pplv7


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
Пытаць дарогі й дакладна разумець адказ нават тады, калі суразмоўца не размахвае рукамі — жыцьцёва важны моўны навык.
Кудою хутчэй ісьці — сюдою ці тудою? Леварýч і праварýч — ясна, а што такое паабáпал і ўлýкаткі? І ўвага: „паўз парк” ня тое самае, што „цераз парк“!


◦ У жывой беларускай мове назвы паселішчаў скланяюцца: фэстываль у Маладэчне.
◦ Скланяем іх і дзеля дакладнасьці. Расейскі сказ „Янович — в Жодино“ двухсэнсоўны. Ці гэта загад яго ці яе везьці ў Жодзіна — ці ён (яна) ужо там?
Па-беларуску двухсэнсоўнасьці няма:
Куды? У Жодзіна.
Але: Дзе? У Жодзіне.
◦ Звычка не скланяць такія назвы прыйшла з канцылярскай расейскай мовы.


Беларускія геаграфічныя назвы пры патрэбе пішам беларускаю лацінкаю, а не расейскім трансьлітам. У тым ліку назву Нясьвíж (не забываймася на правільны націск!).
Дарэчы, акурат 14 сакавіка 1919 году ў Нясьвіжы ўспыхнула антыбальшавіцкае паўстаньне, адно з многіх у тыя гады ў Беларусі.


Многім беларусам ня ўсё роўна, як называюць нашу краіну і мову іншыя. Асабліва па-ангельску, у мове глябальнай камунікацыі. Назва ўплывае на ўспрыманьне!

17 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.