АНГЛІЦЫЗМЫ (АМЭРЫКАНІЗМЫ)
Вéдама, афіцыйна беларускія дзяржаўныя інстытуцыі ніяк не займаюцца фільтраваньнем і ахоўваньнем мовы ад вонкавых уплываў і засьмечваньняў, рэдкія рупліўцы‐альтруісты як унутры інстытуцыяў, так і вонкі канстатуюць, што небясьпека для беларускай мовы цяпер ідзе ня з боку Расіі, а якраз з боку англамоўнага сьвету, які вядзе тэхналягічны, эканамічны, а таму і сымбалічны, моўны рэй на сьвеце. Калі за апошнія гады ў цэлым сучасная беларуская мова адаптавала, інтэгравала і зрэдагавала незьлічоныя русыцызмы, то дасюль яна амаль цалкам ігнаруе праблему лішніх, бясконцых і істотна зьмянялых эстэтыку мовы англіцызмаў ці амэрыканізмаў.
Акаўнт (account) ☞ рэгістрацыйны запіс
Булінг (bullying) ☞ цкаваньне; глум; кпіны
Мобінг (mobbing) ☞ гуртавы глум
Гаджэт (gadget) ☞ прылада, прыстасаваньне
Дэвайс (device) ☞ прылада, прыстасаваньне
Дызайн (design) ☞ узорніцтва; аздоба
Дысконт (discount) ☞ зьніжка; скідка
Дэдлайн (deadline) ☞ канцавая дата; канцавы час
Івэнт (event) ☞ падзея; фэст; імпрэза
Інтэрнэт (Internet) ☞ сеціва
Інтэрфэйс (interface) ☞ 1. абалонка; 2. мова
Інфлюэнсэр (influencer) ☞ уплывовая асоба
Кантэнт (content) ☞ зьмест
Квэст (quest) ☞ пошукавая гульня
Кастынг (casting) ☞ адбор, падбор; проба
Кікнуць (to kick) ☞ выключыць (з каналу ў чаце)
Клінінг (cleaning) ☞ пратаньне; парадак
Клік (click) ☞ пстрык
Коўч (coach) ☞ трэнэр; настаўнік
Крындж (cringe) ☞ сорам, бянтэж
Кэш (cash) ☞ гатоўка, гатовыя грошы
Кэшбэк (cashback) ☞ зварот гатоўкі
Лайк (like) ☞ упадабаньне
Лайфхак (lifehack) ☞ (карысная) парада, хітрыкі
Лакшэры (luxury) ☞ раскоша
Лэвэл (level) ☞ ровень
Лук (look) ☞ вобраз; вонкавы выгляд
Мэйкап (make-up) ☞ макіяж
Мэсэдж (message) ☞ вестка; паведамленьне; зварот
Окей (okay) ☞ добра
Офтоп (off topic) ☞ міма тэмы, па-за тэмай
Паркінг (amer.: parking lot; brit.: car park) ☞ стаянка
Пост (post) ☞ допіс
Пранк (prank) ☞ разыгранка; выбрык; жарт
Рандом (random) ☞ выпадак
Рэсэпшэн (reception) ☞ рэцэпцыя
Скіл (skill) ☞ умельства; навычка; талент
Скрыншот ☞ здымак экрану
Спам (spam) ☞ надакучлівая ведамка
Сторыстэлінг (storytelling) ☞ апавяданьне, пераказ
Таймер (timer) ☞ часьнік
Трэнд (trend) ☞ кірунак; тэндэнцыя
Зафрэндзіць (to friend) ☞ прысябрыць
Фолаўап (follow up) ☞ працяг
Факап (fuck up) ☞ ганебная праруха; пудла
Фэйл (fail) ☞ абмылка
Фэйк (fake) ☞ 1. хлусьня; 2. падробка
Флешмоб (flashmob) ☞ бліскавічнае скупішча
Хайп (hype) ☞ шум, галас
Хэйтэр (hater) ☞ ненавісьнік
Хобі (hobby) ☞ захапленьне, занятак; захапляльны занятак
Хэндмэйд (handmade) ☞ ручныя вырабы
Чэлендж (challenge) ☞ заклік; спроба
Уікэнд (weekend) ☞ вольныя дні
Шопінг (shopping) ☞ закупы, купля
Юзэр (user) ☞ карыстач (карыстальнік)
——————————————————————
Англіцызмы ў беларускай мове.
Іншамоўныя словы захоўваюць у беларускай мове цьвёрды гук [т]:
YouTube
Юцюб ❌
Ютуб ✅
Tiktok
Цікток ❌
Тыкток ✅
Stiker
Сцікер ❌
Стыкер ✅
Teaser
Цізер ❌
Тызэр ✅
Беларускі краепалятальны [ц’] вельмі далёкі ад англійскага t, дзе нават на звычайную паляталізацыю няма намёку. Цеканьне ў пазычаньнях зьяўляецца таму, што яны ўспрымаюцца праз расійскую мову, праз -ти-, якое этымалягічна звычайна адпавядае беларускаму -ці-. У беларускамоўных беларусаў пасьляваеннай дыяспары, якія жывуць у англамоўнай прасторы, цеканьня ў натуральна пазычаных англіцызмах няма.
📷 Pan Litoŭski — Англіцызмы (ці амэрыканізмы) ў беларускай мове.
@supermova @PanLitoŭski #мова #панлітоўскі #ужываймасваё
Вéдама, афіцыйна беларускія дзяржаўныя інстытуцыі ніяк не займаюцца фільтраваньнем і ахоўваньнем мовы ад вонкавых уплываў і засьмечваньняў, рэдкія рупліўцы‐альтруісты як унутры інстытуцыяў, так і вонкі канстатуюць, што небясьпека для беларускай мовы цяпер ідзе ня з боку Расіі, а якраз з боку англамоўнага сьвету, які вядзе тэхналягічны, эканамічны, а таму і сымбалічны, моўны рэй на сьвеце. Калі за апошнія гады ў цэлым сучасная беларуская мова адаптавала, інтэгравала і зрэдагавала незьлічоныя русыцызмы, то дасюль яна амаль цалкам ігнаруе праблему лішніх, бясконцых і істотна зьмянялых эстэтыку мовы англіцызмаў ці амэрыканізмаў.
Акаўнт (account) ☞ рэгістрацыйны запіс
Булінг (bullying) ☞ цкаваньне; глум; кпіны
Мобінг (mobbing) ☞ гуртавы глум
Гаджэт (gadget) ☞ прылада, прыстасаваньне
Дэвайс (device) ☞ прылада, прыстасаваньне
Дызайн (design) ☞ узорніцтва; аздоба
Дысконт (discount) ☞ зьніжка; скідка
Дэдлайн (deadline) ☞ канцавая дата; канцавы час
Івэнт (event) ☞ падзея; фэст; імпрэза
Інтэрнэт (Internet) ☞ сеціва
Інтэрфэйс (interface) ☞ 1. абалонка; 2. мова
Інфлюэнсэр (influencer) ☞ уплывовая асоба
Кантэнт (content) ☞ зьмест
Квэст (quest) ☞ пошукавая гульня
Кастынг (casting) ☞ адбор, падбор; проба
Кікнуць (to kick) ☞ выключыць (з каналу ў чаце)
Клінінг (cleaning) ☞ пратаньне; парадак
Клік (click) ☞ пстрык
Коўч (coach) ☞ трэнэр; настаўнік
Крындж (cringe) ☞ сорам, бянтэж
Кэш (cash) ☞ гатоўка, гатовыя грошы
Кэшбэк (cashback) ☞ зварот гатоўкі
Лайк (like) ☞ упадабаньне
Лайфхак (lifehack) ☞ (карысная) парада, хітрыкі
Лакшэры (luxury) ☞ раскоша
Лэвэл (level) ☞ ровень
Лук (look) ☞ вобраз; вонкавы выгляд
Мэйкап (make-up) ☞ макіяж
Мэсэдж (message) ☞ вестка; паведамленьне; зварот
Окей (okay) ☞ добра
Офтоп (off topic) ☞ міма тэмы, па-за тэмай
Паркінг (amer.: parking lot; brit.: car park) ☞ стаянка
Пост (post) ☞ допіс
Пранк (prank) ☞ разыгранка; выбрык; жарт
Рандом (random) ☞ выпадак
Рэсэпшэн (reception) ☞ рэцэпцыя
Скіл (skill) ☞ умельства; навычка; талент
Скрыншот ☞ здымак экрану
Спам (spam) ☞ надакучлівая ведамка
Сторыстэлінг (storytelling) ☞ апавяданьне, пераказ
Таймер (timer) ☞ часьнік
Трэнд (trend) ☞ кірунак; тэндэнцыя
Зафрэндзіць (to friend) ☞ прысябрыць
Фолаўап (follow up) ☞ працяг
Факап (fuck up) ☞ ганебная праруха; пудла
Фэйл (fail) ☞ абмылка
Фэйк (fake) ☞ 1. хлусьня; 2. падробка
Флешмоб (flashmob) ☞ бліскавічнае скупішча
Хайп (hype) ☞ шум, галас
Хэйтэр (hater) ☞ ненавісьнік
Хобі (hobby) ☞ захапленьне, занятак; захапляльны занятак
Хэндмэйд (handmade) ☞ ручныя вырабы
Чэлендж (challenge) ☞ заклік; спроба
Уікэнд (weekend) ☞ вольныя дні
Шопінг (shopping) ☞ закупы, купля
Юзэр (user) ☞ карыстач (карыстальнік)
——————————————————————
Англіцызмы ў беларускай мове.
Іншамоўныя словы захоўваюць у беларускай мове цьвёрды гук [т]:
YouTube
Юцюб ❌
Ютуб ✅
Tiktok
Цікток ❌
Тыкток ✅
Stiker
Сцікер ❌
Стыкер ✅
Teaser
Цізер ❌
Тызэр ✅
Беларускі краепалятальны [ц’] вельмі далёкі ад англійскага t, дзе нават на звычайную паляталізацыю няма намёку. Цеканьне ў пазычаньнях зьяўляецца таму, што яны ўспрымаюцца праз расійскую мову, праз -ти-, якое этымалягічна звычайна адпавядае беларускаму -ці-. У беларускамоўных беларусаў пасьляваеннай дыяспары, якія жывуць у англамоўнай прасторы, цеканьня ў натуральна пазычаных англіцызмах няма.
📷 Pan Litoŭski — Англіцызмы (ці амэрыканізмы) ў беларускай мове.
@supermova @PanLitoŭski #мова #панлітоўскі #ужываймасваё