Бюро | Расследаванні пра Беларусь

💰Аляксей Алексін набыў «залаты» пашпарт Вануату. «Кашалёк» Лукашэнкі мог патраціць каля 390 тысяч долараў на дакументы для сябе і сваіх сваякоў

«Бюро» даведалася, што «залатыя» пашпарты Вануату атрымалі як мінімум трое вядомых беларусаў: «кашалёк» Лукашэнкі, тытунёвы магнат Аляксей Алексін і ягоны малодшы сын Віталь Алексін разам з новаспечанай жонкай – Надзеяй Алексінай, у дзявоцтве Зайцавай.

📌 У распараджэнні рэдакцыі маюцца дадзеныя замежных грамадзян, якія атрымалі дакументы Вануату. З уцечкі вынікае, што Алексіны займелі «залатыя» пашпарты яшчэ ў 2022 годзе.

Аднак усімі бонусамі «залатых» пашпартоў Алексіны, падобна, скарыстацца так і не здолеюць. Якраз у 2022 годзе Савет Еўропы прыпыніў бязвізавы рэжым для «грамадзян Вануату» з-за гэтай сумнеўнай і лёгкадаступнай схемы набыцця пашпарта. У снежні 2024 года ЕС канчаткова адмяніў бязвізавы рэжым з Вануату.

📌 Журналіст «Бюро» патэлефанаваў Аляксею Алексіну, каб даведацца, навошта яму і ягоным сваякам спатрэбіліся пашпарты Вануату. Але «кашалёк» Лукашэнкі сказаў, што не чуе пытання, і слухаўку больш не здымаў. Мы накіравалі яму запыт, але ён пакуль на яго не адказаў.

Яго сын Віталь пракаментаваў «Бюро», што не ведае, што такое пашпарт Вануату: «У мяне толькі беларускі пашпарт, сіненькі», – заявіў Віталь Алексін нашаму журналісту і абарваў дыялог.

Цалкам чытайце на сайце

Калі вы хочаце падтрымаць працу «Бюро», то можаце падпісацца на наш Patreon ці зрабіць разавы данат.

‼️ Таксама вы можаце накіраваць частку сваіх падаткаў на падтрымку «Бюро» – гэта хутка і не патрабуе ад вас дадатковых затрат.

Вітаю! На сувязі журналіст і сузаснавальнік “Бюро” Алесь Ярашэвіч. І гэта лютаўскі ліст ад рэдакцыі "Бюро".

Пра што вы даведаецеся ад нас гэтым разам?

Напрыклад пра тое, як адрэагаваў Аляксандр Машэнскі на нашае расследаванне "Салідны ўлоў". І нават нешта паабяцаў. Зацікавіла?

Тады чытаць тут:
https://www.patreon.com/posts/123309671

🍔 Улады Беларусі засакрэцілі дадзеныя пра ўладальнікаў «Мак.Бай»

Беларускія ўлады засакрэцілі звесткі пра ўладальнікаў сеткі рэстаранаў хуткага харчавання «Мак.Бай» (ex-Mcdonald’s) у Адзіным дзяржаўным рэгістры юрыдычных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў.

■ У чэрвені 2024 года ў «Мак.Бай» змяніўся ўладальнік. Сетка рэстаранаў стала належаць праз кампанію «Кволіці Фуд» двум беларусам – Аляксею Саўчуку і Вікторыі Данько. Саўчук валодае малакаперапрацоўчымі заводамі ў Беларусі і Расіі і ўваходзіць у топ-30 паспяховых беларускіх бізнэсоўцаў.

Немагчыма дакладна сказаць, калі дадзеныя пра ўладальнікаў былі схаваныя, але дзесьці паміж 10 чэрвеня 2024 года і 13 лютага 2025 года яны зніклі з рэестра як у кампаніі «Мак.Бай», так і ў «Кволіці Фуд».

■ Раней беларуская дзяржава ў асобе Дзяржкаммаёмасці праз суд змагла забраць сабе сетку рэстаранаў хуткага абслугоўвання ў папярэдніх уладальнікаў – сінгапурскай фірмы KSB Victory Restaurants PTE. LTD. Ёю ў сваю чаргу валодаў казахстанскі бізнэсовец Кайрат Баранбаеў і дырэктарка беларускай сеткі рэстаранаў Mcdonald’s Вікторыя Данько.

Судовыя рашэнні па гэтай справе былі таксама засакрэчаныя. У Банку дадзеных судовых пастаноў па гэтай справе захоўваюцца толькі файлы са шматкроп’ем. Уся рэзалютыўная частка схаваная ад грамадскасці, хаця рашэнні па эканамічных справах раней публікаваліся ў адкрытым доступе.

📌 Цалкам навіну чытайце на сайце

Гэта не першы выпадак, калі ўлады засакрэчваюць інфармацыю пра ўладальнікаў кампаній. Раней Belpol расказваў пра кампанію «Усход Пропертыз Менеджмент», якая валодае адной з рэзідэнцый Аляксандра Лукашэнкі на Заслаўскім вадасховішчы і атрымлівае грошы ад структур братоў Карычаў. Дык вось у гэтай кампаніі таксама выдаленыя звесткі пра ўладальнікаў.

‼️Калі вы хочаце падтрымаць працу «Бюро», то можаце падпісацца на наш Patreon ці зрабіць разавы данат.

🌚Працуеце ў Літве? Накіруйце частку сваіх падаткаў на падтрымку «Бюро» – гэта хутка і не патрабуе ад вас дадатковых затрат

Калі вы працуеце ў Літве, то частку свайго падаходнага падатку можаце пералічыць на падтрымку любой некамерцыйнай арганізацыі. Ахвяраваць можна да 1,2% ад сумы. Даступна гэта як наёмным працаўнікам, так і ІП.

‼️Важна: 1,2% – гэта не дадатковы плацеж, а частка тых грошай, якія вы ў любым разе заплаціце ў якасці падаходнага падатку дзяржаве. Ніякіх дадатковых затрат не патрабуецца – толькі некалькі хвілін вашага часу на запаўненне спецыяльнай формы.

Падтрымаць такім чынам можна і «Бюро». Зрабіць гэта можна да 1 мая, калі заканчваецца тэрмін падачы падатковых дэкларацый.

📌 Як гэта зрабіць? Мы апублікавалі інструкцыю ў сябе на сайце

Калі вы плаціце падаткі не ў Літве, але хочаце падтрымаць «Бюро» – падпішыцеся на наш Patreon або зрабіце разовы данат на By Me a Coffee. Любая дапамога важная і каштоўная! Дзякуй, што выбіраеце нас.

✉️Прывітанне! На сувязі рэдакцыя "Бюро". Мы параіліся і вырашылі выпускаць штомесячны ліст ад рэдакцыі для нашых "патронаў".

Пра жыццё-быццё рэдакцыі і ня толькі. Таксама сённяшні ліст — анонс лютаўскага расследавання.

Вы напэўна чулі розныя непрыемныя навіны з ЗША ад Трампа. Нягледзячы на ​​іх — мы працягваем працаваць.

Сённяшні аўтар ліста — наш журналіст і сузаснавальнік "Бюро" Аляксей Карпека

📌 Прачытаць ліст можна тут: https://patreon.com/posts/121180603

💥Былы супрацоўнік Службы бяспекі Лукашэнкі стаў выканаўчым дырэктарам у «Белгазпрамбанку».

«БЮРО» стала вядома, што ў жніўні 2024 года былы супрацоўнік Службы бяспекі Лукашэнкі Сяргей Чэпікаў заняў пасаду выканаўчага дырэктара ў «Белгазпрамбанку». Публічна пра гэта нідзе не паведамлялася. На сайце «Белгазпрамбанка» таксама няма ніякіх згадак пра новага выканаўчага.

Згодна з дадзенымі, атрыманымі ад «КіберПартызан», 49-гадовы Сяргей Чэпікаў служыў у Службе бяспекі Лукашэнкі як мінімум з 2005-га па 2021 год.

Мы патэлефанавалі Сяргею Чэпікаву, і ён пацвердзіў нам сваё прызначэнне. На пытанне, чаму менавіта ён атрымаў дырэктарскую пасаду ў «Белгазпрамбанку», ён адказаў: «Ну, напэўна, таму што варты».

Паводле слоў Чэпікава, ён не працаваў у СБП менавіта «целаахоўнікам Лукашэнкі». Але чым менавіта займаўся ў гэтай структуры, расказаць нам не захацеў. У Службу бяспекі Лукашэнкі Чэпікаў трапіў з беларускага войска, дзе ў тым ліку служыў у Кіналагічным цэнтры. Адна з задач цэнтра – падрыхтоўка кадраў для аховы разнастайных асаблівых аб’ектаў.

Гэта не першае прызначэнне былых супрацоўнікаў Службы бяспекі Лукашэнкі на кіраўнічыя пасады ў банках. Раней журналісты выдання @zerkalo_io расказалі пра «галавакружную кар’еру» галоўнага ахоўніка Лукашэнкі Аляксея Ляшкевіча. Яго неаднаразова бачылі ў атачэнні Лукашэнкі, у тым ліку падчас міжнародных паездак. У лютым 2024 года Ляшкевіч заняў пасаду выканаўчага дырэктара ў «Беларусбанку».

Цалкам чытайце матэрыял на нашым сайце

Калі вы хочаце падтрымаць працу «Бюро», то можаце падпісацца на наш Patreon ці зрабіць разавы данат.

Сын Аляксандра Зайцава заняўся ў Беларусі аўтамабільным бізнэсам

Як высветліла «Бюро», 20-гадовы Раман Зайцаў, сын «кашалька» Лукашэнкі Аляксандра Зайцава і пісьменніцы Вольгі Грамыкі, сумесна валодае афіцыйным прадстаўніком і эксклюзіўным дыстрыб’ютарам кітайскага брэнда Shineray у Беларусі – кампаніяй «Лакшэры Мотарс груп».

Арганізацыя зарэгістраваная ў мінскім бізнэс-цэнтры «Няміга-сіці», дзе размяшчаюцца офісы кампаній, звязаных з Аляксандрам Зайцавым, Аляксеем Алексіным і Мікалаем Вараб’ём.

Акрамя Рамана Зайцава, у якога ва ўласнасці 50%, «Лакшэры Мотарс груп» валодаюць Павел Садоўнікаў (40%) і Аляксандр Гурскі (10%). Павел Садоўнікаў таксама валодае іншай кампаніяй – «Лакшэры Мотарс плюс». Гэтая фірма – афіцыйны дылер GEELY ў Беларусі з двума аўтасалонамі ў Мінску.

Кампанія «Лакшэры Мотарс груп» з’явілася ў чэрвені 2023 года. Першапачаткова яна была толькі афіцыйным прадстаўніком і эксклюзіўным дыстрыб’ютарам кітайскіх аўтамабіляў Shineray у Беларусі, але ўладальнікі вырашылі на гэтым не спыняцца.

У верасні 2024 года cаўладальнік і па сумяшчальніцтве дырэктар кампаніі Павел Садоўнікаў расказаў, што кампанія запускае серыйную зборку аўтамабіляў Shineray у Беларусі.

Машыны збіраюцца на заводзе «Юнісон», які да гэтага займаўся зборкай іранскіх аўтамабіляў Samand у Беларусі. Сам «Юнісон» цяпер перажывае не лепшыя часы. У 2023 годзе ён зарабіў усяго 126 тысяч рублёў і скончыў год з чыстымі стратамі ў 4,4 мільёна рублёў. У 2024 годзе акрамя Shineray завод пачаў збіраць аўтамабілі і іншага кітайскага брэнда – Sinotruk.

Рашэнне збіраць аўтамабілі звязанае з «пэўнымі прэферэнцыямі», якія дае дзяржава для беларускай зборкі і якія адаб’юцца на канечным кошце аўтамабіля.

Цалкам чытайце на нашым сайце

Калі вы хочаце падтрымаць працу «Бюро», то можаце падпісацца на наш Patreon ці зрабіць разавы данат.

Спецслужбы Літвы, Беларусі і Расіі зацікавіліся кантрабандыстам беларускай падсанкцыйнай прадукцыі ў ЕС

Літва падазрае беларускага бізнэсоўца Рамана Семяненю ў магчымым парушэнні санкцый. У дачыненні да Семянені праводзяцца актыўныя дасудовыя следчыя дзеянні – літоўскія чыноўнікі хочуць дапытаць беларускага бізнэсоўца. Яны накіравалі запыт у Германію, бо ў афіцыйных дакументах сваім месцам жыхарства Семяненя пазначыў Берлін.

24-гадовы Раман Семяненя – уладальнік літоўскай кампаніі Milca Baltija, якая вазіла беларускую прадукцыю ў ЕС у абыход еўрапейскіх абмежаванняў.

Раней @mediazona_by паведамляла, што Семяненя апынуўся ў полі зроку і айчынных праваахоўнікаў – яго дадзеныя знайшлі сярод больш чым 700 беларусаў у расійскай базе вышуку. Мяркуючы па ўсім, ён апынуўся там паводле запыту беларускага боку.

У 2022 годзе Milca Baltija паставіла ў Еўрасаюз партыю карбаміду падсанкцыйнага завода «Гродна Азот» пад выглядам узбекістанскага дзякуючы падробленым дакументам, такім чынам парушыўшы санкцыйнае заканадаўства – раней пра гэта паведамлялі журналісты-расследавальнікі.

Акрамя таго, Milca Baltija набывала падсанкцыйную прадукцыю Беларускага металургічнага завода з мэтай далейшага перапродажу на рынках ЕС, што таксама разглядаецца як парушэнне еўрапейскага заканадаўства.

🔍«Бюро» вырашыла пацікавіцца, як пажывае сам Семяненя і ягоны еўрапейскі бізнэс пасля скандалаў. Падрабязнасці на нашым сайце.

Беларускія бізнэсоўцы Сяргей Хвалько, Сяргей Саявец і Максім Богуш выйшлі са складу заснавальнікаў прадпрыемства па вытворчасці мікрасхем SMD Baltic у Даўгаўпілсе. Адзіным уладальнікам застаўся іх шматгадовы партнёр з Латвіі Дзмітрыйс Радкевічс.

Чытаць навіну на сайце

«Цяпер беларусы горшыя за неграў, асабліва ў краінах Балтыі. Банк закрывае рахункі і нават нічога не тлумачыць – палітыка», – растлумачыў «Бюро» сваё рашэнне пра выхад са складу ўдзельнікаў SMD Baltic Сяргей Хвалько.

Змена ўладальнікаў у SMD Baltic адбылася ў пачатку снежня. То бок літаральна праз месяц пасля выхаду нашага расследавання «Гульня на два фронты», якое мы падрыхтавалі ў партнёрстве з латвійскім выданнем Re:Baltica. У расследаванні мы расказалі пра прадпрыемства па вытворчасці мікрасхем SMD Baltic, якое заснавалі трое беларусаў Сяргей Хвалько, Сяргей Саявец і Максім Богуш разам з латвійскім партнёрам Дзмітрыйсам Радкевічсам.

У адказ на нашую публікацыю кампанія SMD Baltic размясціла ў сябе на сайце заяву, у якой катэгарычна адмаўляе парушэнне санкцыйнага рэжыму.

«Наша кампанія спыніла ўсе пастаўкі ў Расію восенню 2022 года адразу пасля ўвядзення абмежаванняў. SMD Baltic пацвярджае, што пасля ўвядзення санкцый уся прадукцыя, якая вырабляецца SMD Baltic, а таксама камплектуючыя не пастаўляюцца, не экспартуюцца і не рээкспартуюцца наўпрост або ўскосна ў Расію, а таксама ў Беларусь», – сказана ў заяве кампаніі.

Служба дзяржаўнай бяспекі Латвіі (VDD) паведаміла «Бюро», што ацэньвае апублікаваную ў расследаванні інфармацыю ў межах сваёй кампетэнцыі.

У Службе фінансавых расследаванняў Латвіі (FID) адмовіліся каментаваць сітуацыю з SMD Baltic, таму што закон забараняе раскрываць інфармацыю аб праверках канкрэтных кампаній.

‼️Калі вы хочаце падтрымаць працу «Бюро», то можаце падпісацца на наш Patreon ці зрабіць разавы данат.

🎆🎇Сёння Бюро спаўняецца адзін год. У гэты асаблівы дзень мы хочам выказаць нашую шчырую ўдзячнасць кожнаму з нашых чытачоў.

За год рэдакцыя правяла і апублікавала 14 эксклюзіўных вялікіх расследаванняў і некалькі дзясяткаў міні-расследаванняў і расследавальніцкіх навін. Усяго праз некалькі месяцаў пасля запуску БЮРО стала членам OCCRP — міжнароднага кансорцыума па барацьбе з карупцыяй і арганізаванай злачыннасцю. А восенню 2024-га тры з чатырох журналістаў рэдакцыі былі ўзнагароджаныя прэміяй «Вольнае слова» за свае расследаванні.

Мы рады падзяліцца з вамі нашымі дасягненнямі:

📌 Пасля выхаду нашага самага першага расследавання краіны ЕС забаранілі вываз люксавых аўтамабіляў у Беларусь, каб іх не перапрадавалі ў Расію ў абыход санкцый;

📌 ЗША ўвялі санкцыі супраць фігурантаў нашага расследавання, якія пастаўлялі еўрапейскае абсталяванне для расійскай ваеннай машыны;

📌Еўрапейскія дыстрыб’ютары кампаніі «Алютэх» спынілі продаж беларускай прадукцыі ў Чэхіі і Славакіі пасля выхаду нашага расследавання пра абыход санкцый;

📌 ААН заявіла пра спыненне супрацоўніцтва з Беларускім Чырвоным Крыжам у межах нашай падрыхтоўкі расследавання пра карупцыйныя схемы гэтай арганізацыі.

Улады хутка адрэагавалі на нашае з'яўленне. Праз месяц працы наш сайт заблакавалі ў Беларусі, а праз паўтара месяцы нашу прадукцыю прызналі экстрэмісцкай. Напрыканцы ліпеня мы даведаліся, што ўсе журналісты Бюро аб'яўленыя ў вышук у Беларусі і Раcii.

Але ў новым годзе мы працягнем расказваць беларусам пра карупцыю і пра тых, хто падрывае асновы дэмакратыі, парушае законы і правы грамадзян. Мы спадзяемся, што калі мы ўскрываем перад грамадствам новыя факты карупцыі, мы не толькі інфармуем грамадства, але і ствараем прастору для дыялогу і грамадскай дыскусіі.

З павагай, каманда БЮРО

🪙Колькі зарабляе топ-менеджмент продакшна, звязанага з нявесткай Лукашэнкі

У распараджэнні «Бюро» з’явіліся дадзеныя пра заработныя платы ключавых супрацоўнікаў «Музычнай медыякампаніі» – прадзюсарскага цэнтра, у якім пасаду генеральнага прадзюсара займае нявестка Аляксандра Лукашэнкі, больш вядомая як аўтарка песень пад псеўданімам Ганна Сялук.

Сама Ганна Лукашэнка (Сялук), як супрацоўнік у «Музычнай медыякампаніі» не значыцца і ніякага прыбытку ад яе нібыта і не атрымлівае. Аднак фірма спраўна пералічае ганарары топ-менеджарам прадкшна – дырэктару Андрэю Гузелю і намесніку дырэктара Таццяне Кулаковай, роднай сястры Ганны Лукашэнкі.

📌 Гузель заняты пошукам будучых зорак беларускай эстрады на дзяржпрадпрыемствах, напрыклад, дзеля тэлевізійнага шоу «Зорны шлях» – сумесны праект АНТ і «Музычнай медыякампаніі». За гэтую працу ў 2022 годзе Андрэй Гузель атрымаў ад «Музычнай медыякампаніі» прыкладна 31,5 тысячы беларускіх рублёў. У 2023 годзе ў прадзюсарскім цэнтры фронт працаў павялічыўся, і заробак Гузеля пачаў расці ў геаметрычнай прагрэсіі. Усяго тады прадзюсар атрымаў ад «Музычнай медыякампаніі» крыху больш за 94 тысячы беларускіх рублёў.

📌 Таленты ўласнай сястры генеральны прадзюсар Ганна Лукашэнка ацэньвае крыху больш сціпла. У 2022 годзе Таццяна Кулакова адпрацавала ў «Музычнай медыякампаніі» няпоўных 3 месяцы, за што атрымала трохі больш за 16 тысяч беларускіх рублёў. У 2023 годзе Кулакова зарабіла каля 79,5 тысячы беларускіх рублёў.

«Музычная медыякампанія» належыць Палацу рэспублікі Упраўлення спраў Лукашэнкі (30%) і прыватнай кампаніі «АНСЛ прадакшн» (70%). Апошняя запісаная на Андрэя Урублеўскага (95%) – аднаго з падначаленых Дзмітрыя Лукашэнкі.

Цалкам навіну чытайце на нашым сайце