Бюро

Сямейны бізнэс «Армтэк»

Групу кампаній «Армтэк» стварылі браты Вадзім і Алег Грынкевічы. Яны ўваходзяць у топ-20 паспяховых бізнэсоўцаў Беларусі. Пачаўшы ў сярэдзіне 90-х, з часам яны выбіліся ў лідары не толькі ў нашай краіне, але і атрымалі прызнанне на больш буйным рынку Расіі, у Казахстане і іншых краінах.

«Армтэк» пазіцыянуе сябе як найбуйнейшы дыстрыб’ютар аўтазапчастак ва Усходняй Еўропе. Маючы сотні крамаў, група кампаній прапаноўвае больш як 500 тысяч дэталяў са склада і 60 млн дэталяў пад замову для легкавых і грузавых аўтамабіляў еўрапейскіх, амерыканскіх, японскіх, карэйскіх і расійскіх марак. Абароты – каля мільярда долараў за год. 

Сёння «Армтэк» уяўляе сабой разгалінаваную сетку з дзясятка кампаній не толькі ў Расіі, Беларусі і Казахстане, але і ў Германіі, Ірландыі, Ганконгу, ААЭ і іншых краінах. Група кампаній не вырабляе запчасткі, а імпартуе іх з-за мяжы. Важнае месца ў гэтым бізнэсе займае нямецкая кампанія ATH&S GmbH, на яе да нядаўняга часу былі завязаныя гандлёвыя патокі «Армтэка».

Адзінай уладальніцай нямецкай кампаніі з’яўляецца загадкавая жанчына па імені Марыя Тэйлар. Марыя Тэйлар – не проста наёмная супрацоўніца альбо трымальніца актываў. Як высветліла «БЮРО», яна яшчэ і дачка Алега Грынкевіча, адрасам месца жыхарства якой пазначаны Дублін. 

Асноўныя краіны збыту для ATH&S GmbH – Расія, Беларусь, Казахстан. Прычым Расія з’яўляецца найбольш прывабным кірункам, дзе агульны аб’ём рынку запчастак для сэрвіснага абслугоўвання іншамарак летась ацэньваўся ў 21 мільярд долараў.

На расійскім рынку ATH&S GmbH шчыльна працавала з фірмай «А.П.Р.». Гэта ключавы актыў сям’і Грынкевічаў у Расіі. Кампанія мае 85 адасобленых падраздзяленняў па ўсёй краіне, яе штат перавышае 5 тысяч чалавек. 

Мытныя дадзеныя паказалі, што ў 2020 і 2021 гадах прыкладна траціна ўсіх аб’ёмаў імпартных запчастак «А.П.Р.» закупляла менавіта ў нямецкай кампаніі ATH&S GmbH наўпрост або з яе даручэння. У грашах гэта больш як 100 мільёнаў долараў за два гады.

Чытайце падрабязней у нашым новым расследаванні «Вялікая наладка».

Чытаць без VPN.

"Бюро" знайшло беларускі след у схеме па абыходзе санкцый, за якую пакаралі вялікім штрафам літоўскую фірму

Напачатку жніўня літоўская мытня пакарала штрафам у 13 мільёнаў еўра кампанію, якая пастаўляла ў Расію аўтамабілі ў абыход санкцый. Назва аштрафаванай кампаніі тады не паведамлялася, але нашыя літоўскія калегі высветлілі, што размова ідзе пра фірму Biovarda.

“Бюро” даведалася, як працавала схема па абыходзе санкцый і што за беларуская кампанія ў ей задзейнічана. Растлумачым на канкрэтным прыкладзе.

Напачатку красавіка 2023 года літоўская кампанія Biovarda прадала казахскай кампаніі SAFELOGISTIC KZ новенькі дарожны цягач VOLVO FH. Праз дзесяць дзён менавіта гэты грузавік апынуўся на складзе ў Маскве - унікальны нумар цалкам супадае. Расійская фірма “Полар” купіла грузавік ў беларускай кампаніі “Белшынгандальсервіс”.

Усяго мы выявілі больш за 80 такіх паставак у абыход санкцый у мінулым годзе на сумму больш за 7 мільёнаў еўра, у якіх задзейнічана кампанія “Белшынгандальсервіс”. Яна фігуравала ў нашым раследаванні “Truck dealers”.

Нагадаем, што ў сакавіку 2022 года Еўрасаюз забараніў экспартаваць дарожныя цягачы ў Расію і Беларусь. Каб абысці санкцыі, пастаўшчыкі працуюць праз пасярэднікаў у Казахстане, бо на гэтую краіну не распаўсюджваюцца заходнія абмежаванні. Але грузы да Казахстана не даязджаюць, а ў Беларусі перанакіроўваюцца ў Расію. Такая схема называецца “лжывым транзітам”.

Вяселле на касцях. Як сын Аляксея Алексіна ажаніўся падчас пратэстаў у жніўні 2020 года.

15 жніўня 2020 года запісанае ў хроніцы як дзень развітання з застрэленым сілавікамі Аляксандрам Тарайкоўскім. Тысячы людзей высыпалі на вуліцы, каб ускласці кветкі да стыхійнага мемарыяла – ушанаваць хвілінай маўчання памяць пра забітага.

У той самы час, за 7 км ад станцыі метро «Пушкінская», у скандальным рэстаране «Лебядзіны» ніхто не гараваў па нявінна забітым. Наадварот, прыгожа ўбраныя мужчыны і жанчыны сабраліся ў сталічнай установе зусім з іншай нагоды – павіншаваць маладых Надзею Зайцаву і Віталя Алексіна.

Банкетная зала была аздобленая сапраўды шыкоўна і велічна! Яна была выгодна падкрэсленая паўтараметровымі кампазіцыямі з жывых гартэнзій і руж у пастэльных тонах, а штучныя свечкі на сталах надавалі мерапрыемству яшчэ большай таямнічасці, бо жаніха на гэтым вяселлі ні госці, ні арганізатары не «засвечвалі».

«Растрэсці» банкетнае меню дапамагалі запрошаныя знакамітасці: Верка Сярдзючка і рэп-дуэт HammAli & Navai.

Сярод усіх вясельных фатаграфій не знайсці жаніха. Віталя Алексіна і ягонае вяселле, як і брата Дзмітрыя, адчайна імкнуліся ўтаіць ад цікаўных вачэй грамадскасці.

«Бюро» таксама высветліла, што на дадзены момант Надзея Алексіна, у дзявоцтве Зайцава, не з’яўляецца ўласніцай або кіраўніцай ні ў адной кампаніі бізнэс-імперыі Алексіных.

Тым не менш мы палічылі патрэбным асвятліць факт яе шлюбу з Віталём Алексіным, каб папярэдзіць спробы «кашалька Лукашэнкі» перапісаць якія-небудзь актывы на другую нявестку.

Падрабазна пра тое, як таемныя сваякі Аляксея Алексіна дапамагаюць "тытунёваму каралю" абыходзіць санкцыі чытайце ў нашым новым расследаванні «ШЛЮБНАЯ АФЕРА».

💥 Новае расследаванне БЮРО!

"Аўтар схемы з растваральнікамі", "тытунёвы кароль", "трымальнік аршанскага афшора", "кантрабандыст" - усе гэтыя "дасягненні і рэгаліі" прынеслі бізнэсмэну Аляксею Алексіну багацце, поспех і ўплыў у Беларусі.

Але на Захадзе ён персона нон грата. З-за блізкасці да ўладаў яго празвалі «кашальком» Аляксандра Лукашэнкі, і ў 2021 годзе ўнеслі ў санкцыйны спіс ЕС і ў чорны спіс ЗША.

Яшчэ да ўвядзення абмежаванняў бізнэсмэн перастрахаваўся і «пераразмеркаваў» частку сваіх актываў на жонку і сыноў. Але ўжо ў чэрвені 2022 года Дзмітры і Віталь Алексіны самі апынуліся пад санкцыямі ЕС, а ў 2023 годзе да іх далучылася і яго жонка — Іна Алексіна.

Сям'я зноў сутыкнулася з праблемай — на каго перапісаць частку бізнесу?

Мы знайшлі каго сям’я Алексіна старанна хавала.

Расказваем падрабязна ў нашым новым расследаванні «ШЛЮБНАЯ АФЕРА»

Чытаць без VPN

Хто прасоўвае расійскія наратывы ў Беларусі, Малдове і краінах Балтыі.

У нашым рэгіёне актыўна прасоўваюць расійскую прапаганду шэраг арганізацый. Гэта асацыяцыя прыбалтыйскіх даследаванняў (РАПД), фонд «Гістарычная памяць» (ФГП), парталы Ru.Baltic і «Евразия.Эксперт».

Калі РАПД і Ru.Baltic болей засяроджаныя на краінах Балтыі, то расійскі парадак дня ў Беларусі актыўна адпрацоўваюць ФГП і «Евразия.Эксперт».

■ «Евразия.Эксперт» – Заснаванае ў 2016 годзе, гэтае выданне дзейнічае пры падтрымцы расійскіх устаноў і актыўна адпрацоўвае крамлёўскя наратывы ў Беларусі.

■ Фонд «Гістарычная памяць» — заснаваны для «супрацьдзеяння фальсіфікацыі гісторыі ва ўрон Расіі», актыўна працуе ў Беларусі, перапісваючы гістарычныя факты на карысць расійскай прапаганды.

Адным з кейсаў фонду «Гістарычная памяць» у Беларусі з'яўляецца дыскрэдытацыя ідэі мемарыяла ў Курапатах у падкантрольных выданнях. Таксама фонд прасоўваў наратыў, што Каліноўскі з’яўляецца палякам і не мае ніякага дачынення да Беларусі, а паўстанцы займаліся тэрорам супраць мірнага насельніцтва Беларусі.

Мы параўналі публікацыі на партале «Евразия.Эксперт» з крамлёўскай метадычкай па Беларусі за мінулы год і знайшлі каля дзясятка артыкулаў, дзе выданне слова ў слова паўтарае крамлёўскія наратывы.

Эксперт Ян Аўсеюшкін з iSANS адзначае, што беларускія дзяржаўныя медыя цяпер з'яўляюцца галоўнымі інструментамі расійскага ўплыву, дзейнічаючы ў адной ідэалагічнай рамцы з Крамлём.

Пасля 2020 года рэжым Лукашэнкі цалкам перайшоў на расійскія наратывы, часам мяняючы інфармацыю пад свае патрэбы, таму што бачыць пагрозу ў беларусацэнтрычных ініцыятывах.

Чытайце падрабязней на нашым сайце.

Падтрымай "Бюро" на Patreon.

На мінулым тыдні журналісты нашай рэдакцыі былі абвешчаныя ў крымінальны вышук у Беларусі і Расіі.

Крымінальны пераслед мы расцэньваем як рэакцыю на нашыя расследаванні і як спробу ціску дзеючай улады на незалежную журналістыку.

Таксама ў гэтым годзе беларускія ўлады прызналі нашыя сацсеткі і сайт «Бюро» “экстрымісцкімі матэрыяламі”. У сувязі з гэтым мы нагадваем вам пра ўласную бяспеку.

Калі вы хочаце падтрымаць "БЮРО" — вы можаце падпісацца на наш Patreon. Для нашых платных падпісчыкаў мы публікуем ранні анонс расследавання, а таксама плануем дасылаць і іншыя бонусы ад рэдакцыі.

⚡️🚔 Лукашэнкаўскія ўлады абʼявілі журналістаў «Бюро» ў міждзяржаўны вышук.

Як нам стала вядома, журналісты рэдакцыі @buroBY былі абвешчаныя ў крымінальны вышук у Беларусі і Расіі. Нашыя калегі з @mediazona_by знайшлі нас у расійскай базе вышуку МУС.

З гэтага вынікае, што журналісты «Бюро» фігуранты крымінальнай/крымінальных справаў. Па нашай інфармацыі, гэтыя крымінальныя справы ўзбуджаныя па «экстрэмісцкіх» артыкулах.

Крымінальны пераслед каманды «Бюро» мы расцэньваем як рэакцыю на нашыя расследаванні і як спробу ціску дзеючай улады на незалежную журналістыку.

Нямецкая пракуратура спыніла расследаванне па абыходзе санкцый з боку кампаніі Alutech.

Але падсанкцыйная прадукцыя працягвае паступаць у Чэхію, а таксама прадаецца ў Вялікабрытаніі. Там патрабуюць правесці расследаванні дзейнасці кампаніі.

Пракуратура нямецкага горада Білефельд спыніла расследаванне па абходзе санкцый з боку кампаніі Alutech з-за "адсутнасці дастатковых падазрэнняў, паколькі не ўдалося даказаць дзеянне, якое мае крымінальнае значэнне".

■ Чэшская лагістыка. На пачатку ліпеня нашыя калегі з чэшскага выдання investigace.cz больш падрабязна распавялі пра лагістычны цэнтр Alutech у Чэхіі, праз які распаўсюджвалі падсанкцыйную прадукцыю ў ЕС.

Таксама чэшскія расследавальнікі даведаліся, што гаражныя вароты Alutech па-ранейшаму прапануюцца дыстрыбʼютарамі як на чэшскім, так і на славацкім рынках. І прадаўцы не хаваюць, што ўсе яны зроблены ў Беларусі і ўвозяцца дагэтуль у ЕС. На падставе гэтай інфармацыі быў пададзены запыт на расследаванне ў чэшскую мытню.

■ У Вялікабрытаніі занепакоены. Кампанія Alutech прыцягнула да сябе ўвагу не толькі ў Еўрасаюзе. Дэпутатка парламенту Вялікабрытаніі Шывон Макдонах, якая таксама сябра спецыяльнага камітэту казначэйства, заявіла, што кампанія Alutech «працягвае імпартаваць забароненую прадукцыю ў Вялікабрытанію», паведамляе BBC.

Яна заклікала падатковыя органы краіны прыняць меры супраць Alutech і іншых фірмаў, якія падазраюцца ў абыходзе санкцый. Сябры спецыяльнага камітэту Казначэйства занепакоеныя тым, што рэжым санкцый не працуе, і пачалі сваё расследаванне.

У сакавіку гэтага года “Бюро” сумесна з нямецкім выданнямі Paper Trail Media і Manager Magazin выпусцілі расследаванне пра тое, што кампанія Alutech абыходзіць санкцыі і пастаўляе ў Еўрасаюз падсанкцыйную прадукцыю. Робіць яна гэта праз сваю расійскую кампанію і чэшскі лагістычны цэнтр.

Сутнасць у тым, што праз тыдзень пасля поўнамаштабнага ўварвання Расіі ва Украіну Еўрапейскі саюз забараніў увозіць з Беларусі многія важныя тавары. Так холдынг «Алютэх» пазбавіўся магчымасці пастаўляць у краіны ЕС панэлі, вароты і дзверы са сталі.

Неўзабаве набыла моц забарона і на імпарт металургічнай прадукцыі з Расіі, але панэлі, вароты і дзверы са сталі не падпалі пад новыя абмежаванні ЕС. То бок, з Беларусі некаторую прадукцыю «Алютэха» ў ЕС вывозіць ужо было нельга, а вось Расію забарона не закранула. І «Алютэх» скарыстаўся гэтым пралазам.

Прачытаць расследаванне «Таемныя здзелкі Алютэха» пра гэта можна ў нас на сайце.

Крымінальнае мінулае бізнэсоўца і беларускага спартыўнага функцыянера Віктара Крэйдзіча. Ён адзін з фігурантаў нашага расследавання «Грошы не пахнуць» пра бізнэсы беларусаў на акупаваных тэрыторыях Украіны.

Віктар Крэйдзіч – прадпрымальнік з 90-х, саўладальнік шэрагу кампаній пад агульнай назвай «Выток». Адны прадпрыемствы холдынга ўжо ліквідаваныя, іншыя працуюць і сёння.

Бізнэс-кар’еру Крэйдзіча цяжка назваць крышталёва чыстай. Бізнэсовец засвяціўся ў дзвюх крымінальных справах у 2007 і 2008 гадах.

Першая звязаная са злачыннай групай, якая шуравала на мытні «Заходні Буг» пад апекай сталічнага начальства. Згодна з матэрыяламі крымінальнай справы, хітрыя дзялкі пераправілі з Еўропы ў Расію не менш за тысячу партый бытавой і камп’ютарнай тэхнікі, адзення і абутку па падробленых дакументах, каб не плаціць мытныя пошліны ў беларускі бюджэт. Адзін з эпізодаў апісвае ролю Крэйдзіча як пасярэдніка ў перадачы хабару для мытнікаў. Гаворка ідзе пра суму ў $ 10 000.

Другая справа таксама звязаная з карупцыяй. Яе галоўны фігурант – былы намеснік начальніка камітэта па барацьбе з арганізаванай злачыннасцю і карупцыяй Мікалай Кудзелка. Палкоўнік у запасе браў хабар за крышаванне бізнэсу. Крэйдзіч перадаў яму за два заходы $ 20 000. Мінгарсуд даў Кудзелку дзевяць гадоў калоніі, а Крэйдзіча да таго часу ўжо і следу не стала.

З сярэдзіны 2006 года ён атабарыўся ва Украіне, куды яго запрасілі на працу ў якасці трэнера нацыянальнай зборнай па вольнай барацьбе. Беларускія ўлады спрабавалі дамагчыся яго экстрадыцыі па абвінавачанні ў дачыненні да арганізаванай злачыннасці, дапамаганні хабарніцтву і іншых злачынствах.

Спачатку Крэйдзіча затрымалі і хацелі выдаць. Ён абскардзіў экстрадыцыю ў судзе. Маўляў, у Беларусі яму пагражае небяспека «жорсткага абыходжання і несправядлівага судовага разбору з боку ўладаў».

Пакуль ішоў разбор, Крэйдзіч атрымаў статус бежанца ва Украіне. У выніку яго не выслалі ў Беларусь.

Падрабязна пра бізнэс Крэйдзіча на акупаваных тэрыторыях Украіны чытайце ў нашым расследаванні «Грошы не пахнуць».

Гэтае расследаванне падрыхтавана ў партнёрстве з праектам «Схеми» украінскай службы «Радіо Свобода Україна».

🔎 Фігурант расследавання "Бюро" на радары ў Літоўскай мытні.

У Літоўскай мытні патлумачылі, што яны ведаюць пра дзейнасць кампаніі Skani siunta, якая дапамагала дастаўляць аўтамабілі ў Беларусь і Расію ў абыход еўрапейскіх санкцый.

Skani siunta фігуруе ў нашым расследаванні «Truck dealers». Літоўская кампанія дапамагала абыходзіць еўрапейскія санкцыі супраць Беларусі і Расіі. Гаворка ідзе пра пастаўкі грузавікоў.

У сакавіку 2022 года Еўрасаюз забараніў экспартаваць дарожныя цягачы ў Расію і Беларусь. Каб абысці санкцыі, дамовы афармляюць праз Казахстан і Кыргызстан, бо на іх не распаўсюджваюцца абмежаванні. Мы раскрылі сетку кампаній, якія карыстаюцца гэтай шэрай схемай.

Напрыканцы чэрвеня 2024 года ЕЗ зачыніў гэтую шчыліну, увёўшы новыя санкцыі супраць афіцыйнага Мінску. Цяпер дзейнічае забарона на экспарт з ЕЗ у Беларусь легкавых аўтамабіляў з аб'ёмам рухавіка звыш 1,9 літра і клірансам роўным ці звыш 165 мм.

Не выключана, што дастаўцы будуць шукаць іншыя абыходныя шляхі для транспарціроўкі дарагіх машын у Расію, з-за чаго вырасце кошт тэхнікі. Для афармлення дамоваў, як і ў выпадку з грузавікамі, могуць выкарыстоўваць падстаўныя кампаніі з Казахстану, Кыргызстану і іншых краін.

Цалкам навіну чытаць на сайце. А тут без VPN.

Падтрымаць працу рэдакцыі "Бюро" на Patreon.