Валанцёрская служба ПЦ "Вясна"

👀 Мы пасунулі дэдлайн па анкеце — цяпер запоўніць яе можна да 25.12. Калі ласка, далучайцеся самі і распавядайце сябрам і сяброўкам: гэта моцна нам дапаможа!

Якія фільмы, серыялы, кнігі нагадваюць пра каштоўнасці правоў чалавека і чаму ім варта прысвяціць частку свайго ўік-энду?

Пра гэта ў рубрыцы #парады_Вясны распавядаюць нашы калегі па праваабарончым цэнтры. І сёння юрыстка Віка раіць:

«Дэкалог» Кшыштафа Кесьлёўскага

Віка: Гэта глыбокі серыял з 10 фільмаў, пераасэнсаванне 10 біблейскіх запаведзяў, класіка сусветнага кіно. Пасля прагляду ўзнікае не толькі экзістанцыйны адчай — што нармальна, — але і шмат думак наконт правоў чалавека і статуса чалавека як высокаразвітай, сацыяльнай і маральнай істоты. Кожны з 10 фільмаў можна глядзець асобна: яны маюць свае ўласныя сюжэты па адной з запаведзяў.

Але Кесьлёўскі вядомы не толькі “Дэкалогам”, а яшчэ і трылогіяй "Тры колеры", прысвечанай каштоўнасцям Французскай рэвалюцыі: свабодзе, роўнасці і братэрству. На яе таксама варта звярнуць увагу. Я глядзела гэтыя фільмы ў якасці хатняга задання на адным з праваабарончых курсаў і бачу ў іх не толькі актуальныя пытанні на сённяшні і нават заўтрашні дзень, але і якаснае кіно, на якое не шкада часу.

Прывіт, мы з падборкай цікавага 🙂


🌟 Добрыя навіны: беларусы сабралі блізка 600.000 еўра на падтрымку палітвязняў.

Адбылося гэта ў межах марафону салідаснасці «Нам не ўсё адно». Пра наступныя крокі ініцыятыва ўжо распавяла.


📚 Самаадукацыя: адказы на базавыя і спрэчныя пытанні пра правы чалавека ад Савету Еўропы.

Адкуль узяліся правы чалавека? Чаму нехта «павінен» іх паважаць? Ці валодаюць гэтымі правамі злачынцы (нават самыя страшныя)?
У матэрыяле асветлена шмат пунктаў, якія выклікаюць непаразуменні — карысным будзе для тых, хто толькі пачынае цікавіцца правамі чалавека.


🏓 Парада ад вясновак і вясноўцаў: класны спосаб правесці суботу

Сёння каманда Валанцёрскай службы раіць не фільм і не кнігу, а мерапрыемства! Заўтра ў Вільні адбудзецца RADA-маркет з вельмі крутой праграмай: музыка, лекцыі, майстар-класы ды іншыя актыўнасці. І мы таксама паўдзельнічаем ☀️ У планах нашай каманды — гуляць у ПЧ-понг (што гэта? пабачыце!) і разыгрываць класны мерч. Завітвайце 🙂

🚀 Добрыя навіны, самаадукацыя і парады ад вясноўцаў

Сваёй мэтай мы абралі надаваць веру ў святло пасярод усяго гэтага змроку, і таму прыдумалі такую штуку. Рэгулярна мы будзем дзяліцца:

- Адной навіной з галіны правоў чалавека, якая падцвярджае: мы як від усё ж рухаемся да больш роўнага, інклюзіўнага, гуманнага і справядлівага свету.

- Адным артыкулам ці іншым адукацыйным матэрыялам, а мабыць і першакрыніцай права. Знаёмства з імі зойме да 10 хвілін, каб час на самаадукацыю дакладна знайшоўся.

- Адной парадай ад вясноўцаў пра тое, за чым правесці вольны час — ды так, каб і цікава, і пра правы чалавека даведацца 👀 Будзем прасіць калег раіць фільмы, кнігі, гульні і што толькі прыйдзе ім у галаву!


І ў першым выпуску нашага шоў — дзеяздольнасць для ўсіх, важны міжнародны дакумент і класнае кіно пра фемінізм ды змаганне за свае правы.


🌟 Добрыя навіны: Мексіка надае поўную дзеяздольнасць людзям з інваліднасцю і людзям сталага веку.

Чаму гэта важна: дзеяздольнасць — тое, што дае магчымасць карыстацца большасцю іншых правоў самастойна. Прызнаны недзеяздольным чалавек фактычна не можа вызначаць сваё жыццё і на побытавым, і на сацыяльна-палітычным узроўні: замест яго гэта вызначае апякун.

У чым змены: замест апякунства паўстае мадэль прымання рашэнняў пры падтрымцы. Цяпер чалавек можа прызначаць трэцюю асобу, якая будзе дапамагаць яму ў рэалізацыі сваіх правоў. То-бок ён робіцца паўнавартасным гаспадаром свайго жыцця — і гэта вельмі важнае дасягненне ў правах чалавека.

→ Чытаць інтэрв’ю пра важнасць гэтага законапраекта і ўсеагульнай дзеяздольнасці (па-англійску)
→ Глядзець цікток пра законапраект (па-іспанску з англійскімі субтытрамі)


📚 Самаадукацыя: даведацца пра Міжнародны пакт аб грамадзянскіх і палітычных правах (зойме прыкладна 5 хвілін)

МПГПП — адзін з найважнейшых міжнародных дакументаў у галіне правоў чалавека. Тут вы знойдзеце асноўныя звесткі пра сам пакт і пра два факультатыўныя (але вельмі важныя!) пратаколы да яго. Не пужайцеся: чытаць дакументы з іх складанай мовай не абавязкова 🙃🙈


📽 Парада ад вясноўкі: фільм On the Basis of Sex

Раіць Люба, прадстаўнічка Валанцёрскай службы «Вясны»:

— Я хачу параіць кіно, якое лічу адным з найлепшых на тэму фемінізма і барацьбы жанчын за роўныя правы. On the Basis of Sex — біяграфічны фільм: ён распавядае пра Рут Гінзбург, другую жанчыну, якая змагла заняць пасаду суддзі Вярхоўнага суда ЗША. Гэта гісторыя вельмі моцнай жанчыны са складаным жыццёвым шляхам — жанчыны, якая зрабіла велізарны ўнёсак у развіццё гендарных правоў тым, што на гэтым шляху не здалася.

Рут атрымала адукацыю ў юрыспрудэнцыі, але значную частку жыцця не магла працаваць па спецыяльнасці праз гендарную дыскрымінацыю. Цэнтральны сюжэт фільма — гэта як раз барацьба з дыскрымінацыяй і за свае правы, але для мяне гэты фільм яшчэ і пра тое, як класна ў змаганні з сістэмай быць хітрай і вынаходлівай, выкарыстоўваючы яе правілы супраць яе самой.

Фільм дае разуменне: так, у барацьбе ёсць уздымы і падзенні, часам яна не дае плёну доўгія часы і вымушае чакаць. Але важна не апускаць рукі, бо надыйдзе момант, калі нашы веды, наш досвед і наша ўключанасць зробяцца вызначальнымі ў дасягненні вялікай мэты.

Прывіт! Гэты канал – афіцыйна «экстрэмісцкі»: улады ўнеслі яго ў свой (абсурдны) спіс. Распавядаем, што гэта значыць для вас і што рабіць.

Самае важнае: цяпер беларускія праваахоўнікі могуць затрымліваць за падпіску на наш канал — і гэта будзе лічыцца «законным». Вось галоўныя парады, як паклапаціцца пра сваю бяспеку, калі вы знаходзіцеся ў Беларусі.

- Адпішыцеся ад нашага канала. Самы бяспечны спосаб сачыць за намі — гэта чытаць, не падпісваючыся і чысцячы гісторыю пошуку.

- Калі ўсё ж хочацца атрымліваць уведамленні і не губляцца, можна стварыць асобны тэлеграм-акаўнт для патэнцыйна чуллівага кантэнту. Яго вы зможаце выдаліць цалкам пры любой пагрозе, не баючыся згубіць асабістую інфармацыю. Але, калі ласка, узважвайце рызыкі.

- Не публікуйце скрыншоты з нашага канала, не перасылайце нашы паведамленні ў вялікія чаты. Калі перасылаеце іх ў асабістыя ліставанні, выдаляйце пасля прачытання.

- Пачысціце старыя ліставанні і выдаліце спасылкі на наш канал і перасланыя паведамленні.

- Каб атрымаць больш глыбокую кансультаыю адносна анлайн-бяспекі, звяртайцеся да спецыялістаў — напрыклад, да @CyberBeaverBot.

Наш інстаграм (пакуль) экстрэмісцкім не прызналі — на яго можна падпісацца, але мы ўсё адно заклікаем узважваць рызыкі. Ну а для тых, хто адчувае сябе зусім у бяспецы, — заставайцеся з намі! Назло ўсім спісам тут плануецца прыемная актыўнасць :)

🌟 Пра асветніцкі мікрапраект Валанцёрскай службы

Прывіт! Мы спрабуем не ператвараць гэты тэлеграм у дубль іншых сацсетак, але хочам падзяліцца важным. Мы стварылі серыю асвеніцкіх відэа пра свабоду слова — ці, дакладней, свабоду выяўлення меркавання. Гэтыя відэа адказваюць на базавыя пытанні, якія часам няёмка задаць, ды і здаецца, каму патрэбная тэорыя? Але як раз такія пытанні вельмі важныя: зразумеўшы іх, разумееш і спрэчныя моманты адносна рэальных сітуацый.

Відэа выходзяць у нашым інстаграме ў сярэднім раз на тыдзень, адшукаць першыя тры можна ў раздзеле Reels. Вельмі заклікаем глядзець, лайкаць-рэпосціць ды дасылаць паплечні_цам: верым, што разуменне асноваў правоў чалавека карыснае кожна_й паасобку і грамадству агулам 🫶

Хаця беларусы ў Беларусі і не з’яўляюцца нацыянальнай меньшасцю, беларуская мова згубіла статус мовы большасці. У нацыянальным заканадаўстве падрабязна распрацаванае моўнае пытанне — ды вось тое заканадаўства не працуе. Шыльды дзяржаўных устаноў яшчэ напісаныя з ужываннем «і» ды «ў», аднак іх служачыя ўжо не здольныя адказаць па-беларуску.

Беларускую мову не пачуеш ані ў гарвыканкаме, ані ў войску, ані ў міліцыі. Дзяржаўнае абвінавачанне і суды сістэмна і катэгарычна адмаўляюць у тым, каб весці следства на беларускай мове, — прыгадаем хаця б выпадак Алеся Бяляцкага. Гэта дыскрымінацыя і парушэнне правоў: чалавек, які ў жыцці размаўляе па-беларуску, не можа поўна, грунтоўна і падрабязна патлумачыць сваю пазіцыю на ненатуральнай для сябе мове. А ад дакладнасці фармулёвак можа залежыць яго лёс.

За апошнія 4 месяцы мінулага года публічнымі зрабіліся больш за 10 выпадкаў моўнай дыскрымінацыі беларусаў, што здзяйснялася прадстаўнікамі ўлады або па фактычным загадзе ўлады (згодна з «аглядам парушэнняў моўных правоў у Беларусі за перыяд з 1 верасня па 31 снежня 2022 года»)

Як мінімум 7 чалавек непасрэдна паведамілі «Вясне» пра пераслед па моўнай прыкмеце, а яшчэ 10 чалавек — што былі сведкамі моўнай дыскрымінацыі. Колькі беларусаў і беларусак проста не кажуць пра такія выпадкі, складана нават уявіць.

Дзяржава цягам дзесяцігоддзяў грэбуе моўнай каштоўнасцю, а цяпер і асацыюе беларускую мову з «экстрэмізмам».

Гэта ўсё — праўда, і мы імкнемся яе зафіксаваць і падсвятліць. Але ёсць і іншая праўда:

Такой цікаўнасці да беларускай культуры, як цяпер, у грамадстве не адчувалася дзесяцігоддзямі. Такой колькасці людзей, што перайшлі на беларускую мову, у нашым і, мяркуем, вашым атачэнні раней не ўзнікала. І ўжо дакладна ніколі раней інтэрнет не бачыў такой разнастайнасці беларускамоўнага кантэнту 💛

Безумоўна, мы марым пра часы, калі беларушчына будзе распаўсюджвацца сама сабою, без знешніх перашкод. Але ж і энергія супраціву — моцная рэч :)

З днём роднай мовы, спадарства! Са святам.