Дык хто адмаўляе генацыд беларускага народу?Пракуратура Гомельскай вобласці прызнала YouTube-канал, на якім размешчаны дакументальны фільм "Лес", «экстрэмісцкім матэрыялам». Паводле яе версіі, стваральнікі фільма «катэгарычна адмаўлялі вынікі расследавання крымінальнай справы аб генацыдзе беларускага народа». Але ці мае яна рацыю?
Варта нагадаць, што пракуратура адыгрывала адну з ключавых роляў у рэпрэсіях супраць мірных савецкіх грамадзян у 1920–1950-я гады. Генеральны пракурор і наркам унутраных спраў з намеснікамі ўваходзілі ў склад Камісіі НКВД і пракурора СССР, так званай «двойкі». Гэты пазасудовы, неправамоцны орган масава зацвярджаў «расстрэльныя спісы», сфабрыкаваныя НКВД. «Двойка» асудзіла на расстрэл дзясяткі тысяч чалавек.
Акрамя таго, пракуроры ўваходзілі ў яшчэ адзін пазасудовы орган - так званыя «тройкі», дзе разам з начальнікамі рэгіянальных аддзяленняў НКВД і сакратарамі мясцовых органаў камуністычнай партыі мелі права асуджаць людзей, у тым ліку на смяротнае пакаранне. Таксама пракуроры ўдзельнічалі ў судах супраць так званых «ворагаў народа».
Пра тое, як працавала пракуратура ў часы Вялікага тэрору, яскрава сведчаць высновы
Камісіі ЦК КП(б) Беларусі па прыёме і перадачы спраў Пракуратуры БССР ад 7 сакавіка 1940 года. Сябры камісіі адзначалі, што падчас рэпрэсій пракурорскія работнікі дапускалі сур’ёзныя злоўжыванні і буйныя памылкі пры арыштах, пракурорскім наглядзе і вядзенні следства.
Так, кіраўніцтва пракуратуры давала санкцыі на арышты не толькі паводле прадстаўленых матэрыялаў, але і паводле выпісак з іх, а часам нават па тэлефоне. Апроч таго, арышты санкцыянавалі пракурорскія работнікі, не ўпаўнаважаныя на гэта. За 1937–1938 гады пракуратура БССР санкцыянавала 1518 арыштаў. У гэты ж час НКВД без пракурорскага дазволу арыштаваў некалькі дзясяткаў тысяч чалавек, але пракуратура ніяк не рэагавала на гэтую практыку.
У дакуменце адзначалася, што пракуратура БССР не ажыццяўляла нагляд за следствам па справах аб «контррэвалюцыйных злачынствах», за месцамі зняволення, асабліва за ўнутранымі турмамі, а таксама за выкананнем прысудаў судоў і пазасудовых органаў. За 1937–1938 гады пракуратура ні разу не адмовіла НКВД у санкцыі на арышты. Пры гэтым пракурор БССР Новік
забараніў разглядаць скаргі асуджаных на расстрэл.Ці была дадзена прававая ацэнка антынароднай дзейнасці пракуратуры ў часы камуністычнага тэрору? Не. Можа было пакаянне з боку беларускай пракуратуры за злачынствы папярэднікаў? Таксама не.
Ці можна лічыць рэпрэсіі ў БССР часткай генацыду беларускага народу? Паводле Канвенцыі аб папярэджанні злачынства генацыду і пакаранні за яго і Канвенцыі аб непрымяняльнасці тэрміну даўніны да ваенных злачынстваў і злачынстваў супраць чалавецтва – так. Аднак беларускі рэжым і пракуратура гэта не цікавіць.
У пачатку 1990-х Вярхоўны Савет БССР ухваліў шэраг дакументаў аб парадку рэабілітацыі пацярпелых ад рэпрэсій у 1920–1950-х гадах. Пракуратура мелася адыгрываць важную ролю – правяраць справы рэпрэсаваных і аднаўляць іх правы. Ці дамаглася пракуратура апраўдання ўсіх незаконна рэпрэсаваных? Дакладна не.
Пракуратура разам з КДБ і МУС была абавязаная садзейнічаць сваякам і грамадскім арганізацыям у выяўленні месцаў пахавання расстраляных і памерлых у зняволенні. Як думаеце, колькі месцаў расстрэлаў выявіла пракуратура? Калі не лічыць засакрэчанага і схаванага расследавання па Курапатах – ніводнага.
Хутчэй можна казаць пра тое, што сёння пракуратура, як і КДБ, зацікаўлены ў там, каб схаваць сляды злачынстваў сваіх папярэднікаў. Такім чынам, яны адмаўляюць генацыд беларускага народа, здзейснены камуністычным рэжымам.
Але ці варта здзіўляцца, калі гэтыя структуры і сёння ажыццяўляюць тэрор і генацыд супраць беларускага народу ў тым сэнсе, як яго разумеюць вышэўзгаданыя канвенцыі?
