Унутраная гісторыя таго, як адбывалася звальненне Сэма Альтмана з OpenAIГэтая гісторыя заснаваная на інтэрв’ю з дзясяткамі людзей, якія сталі сведкамі аднаго з самых неверагодных дзелавых канфліктаў у гісторыі — раптоўнага звальнення кіраўніка самай папулярнай тэхналагічнай кампаніі ў свеце і яго вяртання на пасаду праз некалькі дзён. У цэнтры гэтых падзей апынуўся неадназначны лідар, які натхняў навакольных сваёй тэхналагічнай візіяй, але адначасова бянтэжыў іх сеткай сакрэтаў і маніпуляцый.
Калі Альтман стаў галоўнай фігурай рэвалюцыі штучнага інтэлекту ў якасці генеральнага дырэктара OpenAI, мільярдэр і венчурны інвестар Пітэр Ціль падтрымліваў першы венчурны фонд Альтмана на працягу больш за 10 гад і працягваў заставацца яго ментарам. Поспех ChatGPT у лістападзе 2022 года зрабіў акцыі кампаніі аднымі з самых прыбытковых.
Задоўга да знаёмства з Альтманам, Ціль узяў пад сваё крыло іншага генія — Эліезера Юдкоўскага, які настойваў на тым, каб любы ШІ, які пераўзыдзе чалавечыя здольнасці, быў дружалюбным да сваіх стваральнікаў. Юдкоўскі ў часопісе Time сцвярджаў, што калі не спыніць цяперашнюю хвалю даследаванняў штучнага інтэлекту, «літаральна ўсе на Зямлі памруць». Ціль папярэджваў Альтмана, што кампанія апынулася пад кантролем «эфектыўных альтруістаў» (effective altruists, або EA) і прадказваў, што менавіта «людзі, занепакоеныя бяспекай ШІ», «знішчаць» OpenAI.
«Ну, з Іланам гэта было крыху праўдай, але мы пазбавіліся ад Ілана», — гаварыў Альтман, згадваючы гучны разрыў адносін у 2018 годзе са сваім сузаснавальнікам Іланам Маскам, які аднойчы параўнаў спробы стварэння штучнага інтэлекту з «выклікам дэмана».
Кампанія знаходзілася на піку поспеху. 38-гадовы Альтман завяршаў найлепшы год сваёй паспяховай кар’еры — год, калі ён стаў сусветна вядомым, сустракаўся з прэзідэнтамі і прэм’ер-міністрамі розных краін і, што найбольш важна ў сістэме каштоўнасцяў Крамянёвай даліны, прадставіў новую тэхналогію, здольную змяніць усё на свеце.
Пакуль два партнёры-інвестары святкавалі, чацвёра з шасці членаў праўлення OpenAI, у тым ліку двое з прамымі сувязямі з рухам эфектыўнага альтруізму (EA), праводзілі таемныя відэаканферэнцыі. І яны прымалі рашэнне аб тым, ці трэба звольніць Сэма Альтмана — хоць прычына была не ў руху EA.
З самага пачатку OpenAI задумвалася як тэхналагічная кампанія, якой кіруе некамерцыйнае праўленне, якое адказвае не перад акцыянерамі, а перад «чалавецтвам». Раней Альтман заявіў пад прысягай, што ён не мае долі ў кампаніі, якую ён сузаснаваў. Ён пагадзіўся на беспрэцэдэнтныя ўмовы знаходжання ў савеце, паводле якіх большасць дырэктараў не павінны былі мець фінансавых сувязей з кампаніяй. У чэрвені 2023 года ён сказаў у інтэрв’ю Bloomberg TV: «Савет дырэктараў можа мяне звольніць. Гэта важна».