Царства Прыроды


Kanal geosi va tili: Belarus, Beloruscha
Toifa: Tabiat


Жывёлы, расьліны, прыродныя зьявы, жывыя здымкі й цікавыя допісы — усё гэта вас чакае тутай!
Калі вы ёсьць аматарам прыроды й біялёгіі — сардэчна запрашаем)

Связанные каналы

Kanal geosi va tili
Belarus, Beloruscha
Toifa
Tabiat
Statistika
Postlar filtri


Колькі крыві можа высмактаць камар? 🦟💉
• Не ўсе ведаюць, але камары п’юць кроў не для ежы, а для размнажэння – самкі выкарыстоўваюць пажыўныя рэчывы з крыві для развіцця яек. Але ж наколькі ж камары абжоры?
• Адзін камар можа выпіць у тры разы больш сваёй вагі крыві, а найбольш крывапіўныя віды, напрыклад, Aedes aegypti, могуць спажываць крыві да 4 разоў больш за ўласную вагу. Гэта азначае, што дарослы камар тэарэтычна можа спажываць да 1,2 мілілітраў крыві за адзін прыём ежы. Аднак большасць камароў спажываюць толькі каля 0,001 мілілітраў крыві пры кожным кармленні. Здаецца, што гэта зусім няшмат, але для іх памеру гэта было б эквівалентна чалавеку, які выпівае столькі ж, колькі ў ванне


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
Не толькі лётаюць, але і ходзяць? Ці хадзячыя кажаны🚶🏼‍➡️🦇
• Кажаны - адзіныя млекакормячыя, якія ўмеюць лётаць. Мала таго, ці ведаеце вы, што некаторыя кажаны таксама ходзяць?
• З 1100 відаў кажаноў, вядомых сёння, малая караткахвостая кажан і амерыканскі звычайны кажан-вампір - адзіныя сучасныя віды, якія ходзяць па зямлі і робяць яны гэта вельмі цікава
• Але такія паводзіны кажаноў не нешта новае - адкрыццё выкапняў вымерлага хадзячага кажана ў паўночна-заходнім Квінслендзе, дазваляе выказаць здагадку, што сучасныя дробныя караткахвостыя кажаны паходзяць ад 20-мільённагадовых аўстралійскіх сваякоў і запазычылі сваю цікавую паходку менавіта ад іх


Адбітак прымата? Ці манальная зморшчына 🖐🧬
• Simian crease (або «манальная зморшчына») — гэта асаблівая лінія на далоні, калі замест двух асобных папярочных зморшчын (галаўной і сэрцавай) утвараецца адна суцэльная.
• Такая асаблівасць сустракаецца прыкладна ў 1,5% насельніцтва. Часцей за ўсё яна бывае на адной руцэ, але ў некаторых людзей прысутнічае на абедзвюх. Simian crease можа быць проста анатомічнай асаблівасцю, але часцей сустракаецца пры некаторых генетычных сіндромах, напрыклад, пры сіндроме Даўна.
• Назва паходзіць ад лацінскага simia («малпа»), бо падобная далонная зморшчына сустракаецца ў некаторых прыматаў


Пчолы: без бацькі, але з дзедам 🐝👑
• Усе самцы пчол нараджаюцца без бацькі. Гэта звязана з тым, што пчолы з’яўляюцца гапладнаплоідным відам: самцы маюць толькі адзін набор храмасом (гаплоідны), а самкі – два (дыплоідныя).
• Калі каралева (ці рабочая пчала) не спарваецца, яна ўсё роўна можа адкладаць яйкі, але ўсе яе нашчадкі будуць выключна самцамі.
• Як толькі самец спарваецца з самкай, яе наступнае нашчадства становіцца самкамі, бо атрымлівае другі набор храмасом.
• Атрымліваецца, што ўсе самцы пчол не маюць бацькі, але ў іх маці быў бацька, а значыць, ёсць дзед!


Жывая зброя. Ці Жукі-насарогі 🪲⚔
• Жукі-насарогі падобныя адзін на аднаго амаль ва ўсім. Выключэнне складаюць рогі самцоў, якія прымаюць самыя розныя формы - ад доўгіх рагацін да вострых кляшчоў. Імі самцы ваююць адзін з адным, дамагаючыся прыхільнасці самак
• Розныя віды жукоў-насарогаў выкарыстоўваюць у баі розную тактыку. Напрыклад, японскі жук-насарог імкнецца начапіць ворага на свой вілападобны рог, каб перакуліць яго і прымусіць зваліцца з галінкі. У самца гіганцкага жука-насарога або жука-геркулеса два рогі, якія размяшчаюцца адзін пад адным. У баі ён упраўляецца імі як абцугамі, спрабуючы сціснуць суперніка і падняць яго ў паветра. Жук Golofa porteri спрабуе насадзіць суперніка на свае доўгія тонкія рогі. З боку гэта больш за ўсё падобна на бой фехтавальшчыкаў, у якіх шаблі растуць з галавы


• Яны таксама могуць прывабліваць драпежных насякомых, напрыклад, наезнікаў або сонечных жукоў, якія палююць на шкоднікаў, што нападаюць на расліны. А некаторыя злучэнні, якія выдзяляюцца, здольныя запавольваць рост бактэрый і грыбкоў, якія могуць заразіць пашкоджаныя расліны
• Але для нас гэты пах асацыюецца з летам, вольным часам на прыродзе і пачуццём спакою. Даследаванні паказваюць, што водар свежаскошанай травы зніжае ўзровень стрэсу, паляпшае настрой і нават можа павышаць разумовую прадуктыўнасць!


Пах лета. Ці чаму свежаскошаная трава мае такі асаблівы пах? 🌿✨
• Хто з нас не любіў гуляць на летніх сенажацях або дапамагаць бацькам касіць траву? Гэты асаблівы водар — не проста прыемны пах, а сапраўдны сігнал прыроды!
• На самой справе, свежаскошаная трава «размаўляе»! Калі расліны пашкоджваюцца, яны выдзяляюць лятучыя арганічныя злучэнні гэта абарончая рэакцыя, якую можна назваць расліннай мовай
• Расліны выкарыстоўваюць сваю мову як сігнал аб небяспецы для суседзяў. Тыя "адчуваюць" злучэнні, вылучаемыя пашкоджанай раслінай, і пачынаюць працаўваць іхнія ўласныя ахоўныя механізмы, напрыклад, павялічваецца канцэнтрацыя горкіх або таксічных рэчываў, каб адпудзіць траваедаў


Усё звязана са спектрам святла і фотасінтэзам. Расліны лепш за ўсё паглынаюць сінія і чырвоныя хвалі святла, бо яны найбольш эфектыўна выкарыстоўваюцца для фотасінтэзу. Сіні спектр стымулюе рост лісця і развіццё карэння, у той час як чырвоны спрыяе цвіценню і фармаванню пладоў. Камбінацыя гэтых двух спектраў і дае фіялетавае адценне. Гэтая "сумесь" забяспечвае максімальную эфектыўнасць святла, якая забяспечвае раслінам усё неабходнае для іх здаровага развіцця


Фіялетавы свет фіталампаў: навошта? 🌱💡
• Фіялетавыя акенцы зрабіліся абавязковай часткай выгляду любога шматпавярховіка. Афарбоўваюць акенцы у фіялетавы або ружовы колер менавіта фіталампы. Фіталампы дапамагаюць раслінам зладзіць з перашкодамі, якія ім падрыхтавала зіма ў нашых шыротах. Расліна патрабуе:
12-гадзіннага светлавога дня, а ў нас сонца можа забяспечыць такія ўмовы далёка не цэлы год;
святло, якое не загароджваюць дрэвы, так як з ускосным святлом, якое пранікае праз галінкі дрэў перад акном, яны не вырастуць;
адсутнасць магутнага зімовага апалу, з-за якога некаторыя расліны, напрыклад фікусы і папараці, не разумеюць, што наступіла зіма, не ўпадаюць у спячку і патрабуюць гэтулькі ж святла, колькі ўлетку. Афарбоўка святла фіталампаў не выпадковая – яно з'яўляецца ідэальным для росту раслін. Але чаму менавіта фіялетавы?


Жук-хаўруснік у барацьбе з пустазеллем? Ці Gratiana boliviana 🌱🐞
• Гэта невялікі лістагрыз, родам з Паўднёвай Амерыкі, які стаў незаменным памагатым у барацьбе з інвазіўнай раслінай. Дарослыя жукі і іх лічынкі харчуюцца лісцем Solanum viarum, знішчаючы расліны знутры.
• Самка жукоў адкладвае яйкі на лісце, і пасля вылуплення лічынкі актыўна паядаюць яго. Такое мэтанакіраванае «знішчэнне» паслёну дапамагае кантраляваць распаўсюджванне пустазелля.
• Gratiana boliviana была спецыяльна выпушчана на тэрыторыі ЗША ў рамках біялагічнага кантролю. Жукі з’яўляюцца «спецыялістамі», бо не атакуюць іншыя расліны, акрамя паслёну калючага, які наш падпісант сустрэў на шпацыры.
• Гэта робіць іх экалагічна бяспечным і ўстойлівым сродкам барацьбы з пустазеллем. Біялагічны кантроль з дапамогай Gratiana boliviana дазваляе зніжаць выкарыстанне хімічных гербіцыдаў, што спрыяе захаванню экалогіі і здароўя глебы


Біялагічныя фокусы. Ці вестыбула-акулярны рэфлекс👁🧠
• Унутры вашай галавы ёсць маленькія крутыя датчыкі, якія дапамагаюць вам адчуваць рух. Гэта крышталы, якія плаваюць у вадкасці (эндалімфе) у спецыяльных каналах вуха. Калі вы рухаецеся, крышталы таксама рухаюцца, і адмысловыя клеткі «разумеюць», у які бок і як хутка вы рухаецеся. Гэтая сістэма таксама дапамагае вам трымаць позірк стабільным, нават калі вы круціце галавой. Напрыклад, калі вы паварочваеце галаву направа, вашы вочы аўтаматычна паварочваюцца налева, каб працягваць глядзець на кропку перад вамі. Гэта называецца вестыбула-акулярны рэфлекс
• Папрасіце сябра паглядзець на вашыя вочы і пачніце хутка круціцца. Затым раптоўна спыніцеся, вашы крышталы ўсё яшчэ будуць плыць па інерцыі. Гэта дасць мозгу ілюзію, што вы працягваеце круціцца, нават калі вы спыніліся. У выніку вашы вочы будуць трохі «дрыгаць», пакуль мозг не зразумее, што руху больш няма. Менавіта таму пасля кручэння здаецца, што пакой таксама круціцца, а вашыя вочы дзёргаюцца ў розныя бакі


Вырабнік зомбі? Ці восы-наезнікі Acrotaphus🐝🧟‍♀️
• Гэта паразіты, якія сустракаюцца ў лясной зоне басейна Амазонкі, а таксама ў Андах. У цэнтры ўвагі даследнікаў апынуліся восы-наезнікі роду Acrotaphus. Спачатку за іх было вядома дзесяць відаў. Экспедыцыя ў нізінныя раёны амазонскіх лясоў і ў Анды дазволіла выявіць яшчэ пятнаццаць.
• Гэтыя восы ставяцца да групы так званых «спецыялізаваных паразітаў». Ахвярамі наезнікаў робяцца трапічныя павукі. Самкі асы нападаюць на павука, упырскваюць у яго паралізавальны яд, а потым адкладаюць у целе ахвяры яйка. Потым лічынка па меры ўзросту сілкуецца павуком наўпрост знутры.
• Адзначаецца, што аса здольная ўплываць на паводзіны ахвяры. Так, калі палова цела ахвяры ўжо з'едзена, павук ператвараецца ў падабенства «зомбі» і спрабуе плесці павуцінне, якое не можа лавіць вусякоў і мае форму кокана. Гэты кокан стане калыскай для маленькіх вос.


Гарбатныя малпы ці проста міф?🍵🐵
• Шмат хто чуў міф пра тое, што на некаторых плантацыях гарбату збіраюць малпы. Гэта гісторыя ўзнікла ў Кітаі, дзе плантацыі сапраўды знаходзяцца на крутых схілах гор, і для збору лісця адтуль патрабуецца вялікая спрытнасць. Паводле паданняў, таму людзі і навучылі малпаў збіраць гарбату з самых цяжкадаступных месцаў.
• Аднак на самой справе малпы не выкарыстоўваюцца для гэтых мэтаў, і гэта хутчэй маркетынгавы прыём, які зрабіў легенду папулярнай. Таму ўсе падобныя гатункі кшталту "гарбата, сабраная малпамі", наўпрост выкарыстоўваюць назву, каб падкрэсліць унікальнасць і высокую якасць прадукту. Насамрэч, вядома, лісты збіраюць чалавечымі рукамі, бо гэта дазваляе выбіраць толькі лепшыя з іх. Легенда ж працягвае жыць, дадаючы рамантызму ў гісторыю пра любімы напой


• Ацэнка сярэдняга для выкапнёвых птушак суадносін даўжыні і шырыні яйка дазволіла атрымаць уяўленне пра масу саміх яек; разам з разлікамі трываласці шкарлупіння гэтыя дадзеныя дазволілі навукоўцам зрабіць выснову пра тое, што выкапнёвыя птушкі не маглі выседжваць сваіх птушанят.
• Гэта значыць, птушкі навучыліся выседжваць яйкі з дапамогай цяпла свайго цела, адносна нядаўна - на сотню мільёнаў гадоў запазней за тое, як з'явіліся першыя птушкі


Выхаванне без ціску? Ці чаму першыя птушкі не выседжвалі сваі яйкі 🥚🦤
• Першыя птушкі адкладалі яйкі і пакідалі іх, а калі і заставаліся ля гнязда, то хутчэй дзеля абароны яек і птушанят, чым для таго, каб грэць іх сваім цяплом.
• Каб жывёла магла выседжваць яйкі, павінна быць выканана некалькі ўмоў, і галоўная з іх – тэхнічная магчымасць выседжвання. Калі сталая птушка зацяжкая, а шкарлупінне недастаткова трывалае, бацькі наўпрост раздушаць яйка. Навукоўцы абапіраліся на разлікі масы цела 21 віду змёрлых птушак, якія жылі ў мезазойскую эру, а таксама на ўласны разлік памеру іх яек і на дадзеныя пра структуру шкарлупіны, атрыманыя на грунце гісталагічнага аналізу скамянеласцяў.
• Мінімальны дыяметр яек навукоўцы ацанілі па адлегласці паміж тазавымі косткамі, якое ў птушак мезазойскай эры апынулася трохі менш, чым у сучасных


Маленькія кавуны? Ці Solanum viarum🍉🦠
• Падчас шпацыру па гарах падпісант нашага каналу знайшоў незвычайную расьліну, падобную на маленькія кавунчыкі. Але не дайце сябе падмануць!
• Перад вамі зусім не кавун, а інвазіўны Solanum viarum, ці, як яго яшчэ клічуць, содавая яблыня. Паходзіць ён з Бразіліі і Аргенціны, але шырока распаўсюдзіўся ў ЗША
• Там, у шматлікіх штатах, ён прылічаны да інвазіўных раслін, а ў Вірджыніі ён, разам з баршчэўнікам, уваходзіць у спіс шкодных пустазелляў першага ўзроўню


Абсалютны матрыярхат. Ці Koonwarrella peterorum🦐👩‍❤️‍👩
• Сёння крыветкі размнажаюцца звыклым нам палавым шляхам, але так было не заўсёды. Навукоўцы высветлілі, што прыкладна 100 мільёнаў гадоў таму крэветкі маглі размнажацца зусім без дапамогі самцоў, таму від Koonwarrella peterorum складалі выключна самкі, якія размнажаліся партэнагенезам. Такі спосаб размнажэння вядомы даўно, але сустракаецца ў жывёльным свеце вельмі рэдка.
• Вывучэнне гэтых рачкоў таксама ўскладнялася тым, што большасць відаў нехрыбтовых класіфікуюцца па мужчынскай марфалогіі, бо звычайна самцы большасці відаў і валодаюць рознымі характарыстыкамі, па якіх навукоўцы іх адрозніваюць. Менавіта сутыкнуўшыся з гэтай праблемай, група аўстралійскіх навукоўцаў даведалася пра асаблівасці размнажэння ў Koonwarrella.
• Трэба сказаць, што крэветкі часоў 100 мільёнаў гадоў таму моцна адрозніваюцца ад тых, якія мы спажываем у ежу зараз. Яны значна больш напамінаюць сучасных марскіх малпаў, якія з'яўляюцца ракаватымі.


Шаноўныя Падпісанты, калі вы з’яўляецеся аматарам спрэчнага гумару, то запрашаем вас у БелМемМаш!🙊




Коткі Клайнфельтер амаль заўсёды няплодныя з-за анамальнай колькасці храмасомаў. Па некаторых дадзеных, толькі адна з 10 000 котак Клайнфельтер можа мець нашчадкаў. Яны могуць мець мякчэйшыя рысы твару і цела, а іх памер таксама можа быць меншым за звычайнага ката.
• З-за мутацыі трохкаляровыя жывёлы могуць быць больш схільныя да пэўных праблем са здароўем. Хоць у гэтай галіне неабходны дадатковыя даследаванні, лічыцца, што яны маюць больш высокі рызык развіцця дыябету, інфекцый мочавыводзячых шляхоў або праблем са шкілетам

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.