Нядаўна былі апублікаваны вынікі апытання больш за 1200 чалавек наконт іх намераў галасаваць на выбарах у Каардынацыйную Раду (https://public.flourish.studio/story/2390321/ ). На іх падставе паразважаем наконт магчымага прагнозу вынікаў выбараў.
Паводле апытання, 31% рэспандэнтаў плануюць прагаласаваць за спіс "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду". Гэта значна больш, чым у іншых спісаў. Другое месца займае "Блок Пракоп'ева - Ягорава" з 9.6% падтрымкі. Астатнія спісы маюць рэйтынг ніжэй за 6% кожны.
Важна адзначыць, што амаль 23% апытаных яшчэ не вызначыліся з выбарам, а 8.4% наогул не плануюць удзельнічаць у галасаванні. Гэтыя лічбы могуць істотна паўплываць на канчатковы вынік.
Для прагназавання вынікаў выбараў на аснове гэтых дадзеных найбольш падыходзіць мультынаміяльнае размеркаванне. Яно дазваляе ўлічыць розныя верагоднасці галасавання за кожны спіс (на аснове іх рэйтынгаў) і змадэляваць магчымыя вынікі.
Згодна з такім мадэляваннем, спіс "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" з высокай верагоднасцю атрымае найбольшую колькасць галасоў і месцаў у Каардынацыйнай Радзе. Аднак дакладная колькасць месцаў будзе залежаць ад некалькіх фактараў:
1. Як у выніку прагаласуюць тыя 23%, якія пакуль не вызначыліся? Калі большасць з іх абярэ "Каманду Латушкі" або "Блок Пракоп'ева", гэта ўмацуе пазіцыі дадзеных спісаў. Калі ж галасы нявызначыўшыхся размяркуюцца больш-менш раўнамерна, гэта можа даць шанцы і іншым спісам.
2. Якой будзе канчатковая яўка? Калі нізкай - гэта можа дапамагчы спісам з больш матываванымі прыхільнікамі, нават калі іх агульны рэйтынг невысокі.
3. Ці здолеюць невялікія спісы пераадолець бар'ер у 3% для ўдзелу ў размеркаванні месцаў? Ад гэтага будзе залежаць канчатковая канфігурацыя Каардынацыйнай Рады.
Канчатковы адказ дадуць самі выбары ў Каардынацыйную Раду, але можам паразважаць пра сцэнары. Згодна з правіламі, размеркаванне мандатаў у Каардынацыйную Раду будзе адбывацца па метадзе Хэйра-Німаера (Hare-Niemeyer). Гэты метад прадугледжвае размеркаванне месцаў прапарцыйна колькасці атрыманых галасоў з улікам выбарчай квоты. Акрамя таго, на кожныя 5 мужчын у спісе павінна прыходзіцца як мінімум 1 жанчына.
Давайце разгледзім тры магчымыя сцэнары размеркавання 80 мандатаў у Каардынацыйнай Радзе з улікам вынікаў апытання і 3% бар'ера:
Сцэнар 1: "Каманда Латушкі" атрымлівае абсалютную большасць
- "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" - 45 мандатаў (56%)
- "Блок Пракоп'ева - Ягорава" - 15 мандатаў (19%)
- "Наша справа" - 10 мандатаў (12%)
- "Еўрапейскі выбар" - 10 мандатаў (12%)
У гэтым сцэнары "Каманда Латушкі" дамінуе ў Каардынацыйнай Радзе, але іншыя тры спісы таксама маюць істотнае прадстаўніцтва. Пры гэтым у кожным спісе на 5 мужчын будзе прыходзіцца як мінімум 1 жанчына.
Сцэнар 2: "Каманда Латушкі" атрымлівае адносную большасць
- "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" - 35 мандатаў (44%)
- "Блок Пракоп'ева - Ягорава" - 20 мандатаў (25%)
- "Наша справа" - 10 мандатаў (12%)
- "Еўрапейскі выбар" - 10 мандатаў (12%)
- "Маладзёвы наступ" - 5 мандатаў (6%)
Тут "Каманда Латушкі" застаецца найбуйнейшай фракцыяй, але не мае абсалютнай большасці. "Блок Пракоп'ева" таксама атрымлівае значную колькасць месцаў. А "Маладзёвы наступ" дзякуючы галасам нявызначыўшыхся выбаршчыкаў пераадольвае 3% бар'ер і праходзіць у Каардынацыйную Раду.
Сцэнар 3: Больш раўнамернае размеркаванне месцаў
- "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" - 30 мандатаў (37%)
- "Блок Пракоп'ева - Ягорава" - 20 мандатаў (25%)
- "Наша справа" - 10 мандатаў (12%)
- "Еўрапейскі выбар" - 10 мандатаў (12%)
- "Маладзёвы наступ" - 5 мандатаў (6%)
- "Незалежныя беларусы" - 5 мандатаў (6%)
У гэтым варыянце галасы выбаршчыкаў, асабліва нявызначыўшыхся, размяркоўваюцца больш раўнамерна паміж спісамі. У выніку "Каманда Латушкі" хоць і захоўвае лідарства, але яе перавага не такая вялікая. А ў Каардынацыйную Раду праходзяць ужо 6 спісаў, уключаючы "Незалежных беларусаў". Патрабаванне да прадстаўніцтва жанчын выконваецца ва ўсіх спісах.
Вядома, гэта толькі некаторыя з магчымых сцэнараў.
Паводле апытання, 31% рэспандэнтаў плануюць прагаласаваць за спіс "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду". Гэта значна больш, чым у іншых спісаў. Другое месца займае "Блок Пракоп'ева - Ягорава" з 9.6% падтрымкі. Астатнія спісы маюць рэйтынг ніжэй за 6% кожны.
Важна адзначыць, што амаль 23% апытаных яшчэ не вызначыліся з выбарам, а 8.4% наогул не плануюць удзельнічаць у галасаванні. Гэтыя лічбы могуць істотна паўплываць на канчатковы вынік.
Для прагназавання вынікаў выбараў на аснове гэтых дадзеных найбольш падыходзіць мультынаміяльнае размеркаванне. Яно дазваляе ўлічыць розныя верагоднасці галасавання за кожны спіс (на аснове іх рэйтынгаў) і змадэляваць магчымыя вынікі.
Згодна з такім мадэляваннем, спіс "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" з высокай верагоднасцю атрымае найбольшую колькасць галасоў і месцаў у Каардынацыйнай Радзе. Аднак дакладная колькасць месцаў будзе залежаць ад некалькіх фактараў:
1. Як у выніку прагаласуюць тыя 23%, якія пакуль не вызначыліся? Калі большасць з іх абярэ "Каманду Латушкі" або "Блок Пракоп'ева", гэта ўмацуе пазіцыі дадзеных спісаў. Калі ж галасы нявызначыўшыхся размяркуюцца больш-менш раўнамерна, гэта можа даць шанцы і іншым спісам.
2. Якой будзе канчатковая яўка? Калі нізкай - гэта можа дапамагчы спісам з больш матываванымі прыхільнікамі, нават калі іх агульны рэйтынг невысокі.
3. Ці здолеюць невялікія спісы пераадолець бар'ер у 3% для ўдзелу ў размеркаванні месцаў? Ад гэтага будзе залежаць канчатковая канфігурацыя Каардынацыйнай Рады.
Канчатковы адказ дадуць самі выбары ў Каардынацыйную Раду, але можам паразважаць пра сцэнары. Згодна з правіламі, размеркаванне мандатаў у Каардынацыйную Раду будзе адбывацца па метадзе Хэйра-Німаера (Hare-Niemeyer). Гэты метад прадугледжвае размеркаванне месцаў прапарцыйна колькасці атрыманых галасоў з улікам выбарчай квоты. Акрамя таго, на кожныя 5 мужчын у спісе павінна прыходзіцца як мінімум 1 жанчына.
Давайце разгледзім тры магчымыя сцэнары размеркавання 80 мандатаў у Каардынацыйнай Радзе з улікам вынікаў апытання і 3% бар'ера:
Сцэнар 1: "Каманда Латушкі" атрымлівае абсалютную большасць
- "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" - 45 мандатаў (56%)
- "Блок Пракоп'ева - Ягорава" - 15 мандатаў (19%)
- "Наша справа" - 10 мандатаў (12%)
- "Еўрапейскі выбар" - 10 мандатаў (12%)
У гэтым сцэнары "Каманда Латушкі" дамінуе ў Каардынацыйнай Радзе, але іншыя тры спісы таксама маюць істотнае прадстаўніцтва. Пры гэтым у кожным спісе на 5 мужчын будзе прыходзіцца як мінімум 1 жанчына.
Сцэнар 2: "Каманда Латушкі" атрымлівае адносную большасць
- "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" - 35 мандатаў (44%)
- "Блок Пракоп'ева - Ягорава" - 20 мандатаў (25%)
- "Наша справа" - 10 мандатаў (12%)
- "Еўрапейскі выбар" - 10 мандатаў (12%)
- "Маладзёвы наступ" - 5 мандатаў (6%)
Тут "Каманда Латушкі" застаецца найбуйнейшай фракцыяй, але не мае абсалютнай большасці. "Блок Пракоп'ева" таксама атрымлівае значную колькасць месцаў. А "Маладзёвы наступ" дзякуючы галасам нявызначыўшыхся выбаршчыкаў пераадольвае 3% бар'ер і праходзіць у Каардынацыйную Раду.
Сцэнар 3: Больш раўнамернае размеркаванне месцаў
- "Каманда Латушкі і Рух "За свабоду" - 30 мандатаў (37%)
- "Блок Пракоп'ева - Ягорава" - 20 мандатаў (25%)
- "Наша справа" - 10 мандатаў (12%)
- "Еўрапейскі выбар" - 10 мандатаў (12%)
- "Маладзёвы наступ" - 5 мандатаў (6%)
- "Незалежныя беларусы" - 5 мандатаў (6%)
У гэтым варыянце галасы выбаршчыкаў, асабліва нявызначыўшыхся, размяркоўваюцца больш раўнамерна паміж спісамі. У выніку "Каманда Латушкі" хоць і захоўвае лідарства, але яе перавага не такая вялікая. А ў Каардынацыйную Раду праходзяць ужо 6 спісаў, уключаючы "Незалежных беларусаў". Патрабаванне да прадстаўніцтва жанчын выконваецца ва ўсіх спісах.
Вядома, гэта толькі некаторыя з магчымых сцэнараў.