#opinion | Цімаці Снайдэр пра памылкі ЗША ў дачыненні да Расіі і Ўкраіны [2]
Але галоўная віна ляжыць на СМІ. Заходняя грамадская думка абмяркоўвала заходнюю зброю як суперзброю. Таму, калі ўкраінцам былі дасланыя 10 ці 15 Bradley, мы вырашылі, што робім нешта вялікае.
Трэці слуп амерыканскай сістэмы, якая развалілася: заканадаўства.
20 красавіка, пасля больш як паўгады палітычнай грамадзянскай вайны, Кангрэс ухваліў 61 млрд даляраў дапамогі ЗША для барацьбы Ўкраіны. Папярэдні транш падтрымкі для гэтай краіны быў зацверджаны… больш як 470 дзён таму.
Гэты паскудны вынік невялікай перавагі рэспубліканцаў у Кангрэсе, многія з якіх маюць уласныя, даволі своеасаблівыя, уяўленні пра інтарэсы Амерыкі ва Ўкраіне. Пуцінская фракцыя вельмі актыўная і добра арганізаваная ў гэтай групе.
Яна старанна працуе на карысць прэзідэнцкай кампаніі Дональда Трампа, якая становіцца тым больш паспяховай, чым менш прадуктыўнымі з’яўляюцца ўкраінскія справы ЗША.
Амерыка марудная. Захад марудны.
Вельмі цяжка быць украінцам, ведаючы, што твае найлепшыя браты гінуць на фронце штодня, і чуць ад людзей у Вашынгтоне: «Гэта нармальна, бо ў гэты час году ў Кангрэсе заўсёды канікулы».
Але калі Ўкраіна прайграе, мы можам чакаць распаўсюду ядзернай зброі па ўсім свеце і верагодную вялікую вайну на Далёкім Усходзе. Але гэта яшчэ не ўсё. Наступнае, што будзе знішчана — рэпутацыя Амерыкі.
Нават калі некаторыя амерыканцы пераканаюць сябе, што Украіна ня мае для іх значэння, людзі ва ўсіх кутках Зямлі цяпер глядзяць на гэтую краіну як на «надзвычай лёгкі тэст для ЗША». Надзвычай лёгкі, бо Амерыцы ня трэба пасылаць сваіх салдат на вайну з Расіяй; бо грошы, неабходныя для праходжання тэсту, дробязь у параўнанні з рэальнымі выдаткамі на падобнае заданне; бо з ідэалагічнага пункту гледжання гэтая вайна тычыцца каштоўнасці, якую Амерыка здаўна дэкларуе як галоўную — дэмакратыя. І яна зараз пад прамой і смяротнай пагрозай.
Калі мы ня зможам прайсці выпрабаванне, якое ёсць надзвычай лёгкім у вачах ня толькі нашых саюзнікаў, але і ворагаў, мы ня можам чакаць, каб нехта з іх паверыў, што мы зможам прайсці больш складанае выпрабаванне ў будучыні.
Яшчэ адно: нават калі Украіна прайграе, гэта не азначае, што яна знікне. Гэта азначае толькі, што ейныя надзвычай дасведчаныя і адважныя салдаты будуць прымусова ўключаныя ў расійскія войскі. Гэта таксама азначае, што тэхналогіі, якія Украіна распрацавала самастойна, тэхналогіі, якія былі б вельмі карысныя, напрыклад, Тайваню перад магчымым кітайскім уварваннем, адыйдуць да Расіі і Кітая.
Што тады мы будзем мець?
Расію, якая выйграе вайну і вырашае, што правілы ня маюць значэння.
Расію, якая атрымае шмат новых рэсурсаў.
Расію, якая давядзе, што няма прычын успрымаць Амерыку сур'ёзна.
Калі мы дазволім Расіі ўзяць Украіну пад кантроль, гэта будзе зусім іншая Расія. Зусім іншая Украіна. Зусім іншая Еўропа. Зусім іншы свет.
Тэкст цалкам
• • •
Гэтаму тэксту ўжо шэсць месяцаў, нават дзіўна, як я яго прапусціў. Але ён яшчэ доўга ня страціць актуальнасці. Ён увогуле прэтэндуе на тое, каб увайсці ў падручнікі, у якасці адказу на пытанне «як мы апынуліся ў такім свеце?»
*Цімаці Снайдэр — сусветна вядомы гісторык з Ельскага ўніверсітэта, эксперт у гісторыі Цэнтральна-усходняй Еўропы.
Але галоўная віна ляжыць на СМІ. Заходняя грамадская думка абмяркоўвала заходнюю зброю як суперзброю. Таму, калі ўкраінцам былі дасланыя 10 ці 15 Bradley, мы вырашылі, што робім нешта вялікае.
Трэці слуп амерыканскай сістэмы, якая развалілася: заканадаўства.
20 красавіка, пасля больш як паўгады палітычнай грамадзянскай вайны, Кангрэс ухваліў 61 млрд даляраў дапамогі ЗША для барацьбы Ўкраіны. Папярэдні транш падтрымкі для гэтай краіны быў зацверджаны… больш як 470 дзён таму.
Гэты паскудны вынік невялікай перавагі рэспубліканцаў у Кангрэсе, многія з якіх маюць уласныя, даволі своеасаблівыя, уяўленні пра інтарэсы Амерыкі ва Ўкраіне. Пуцінская фракцыя вельмі актыўная і добра арганізаваная ў гэтай групе.
Яна старанна працуе на карысць прэзідэнцкай кампаніі Дональда Трампа, якая становіцца тым больш паспяховай, чым менш прадуктыўнымі з’яўляюцца ўкраінскія справы ЗША.
Амерыка марудная. Захад марудны.
Вельмі цяжка быць украінцам, ведаючы, што твае найлепшыя браты гінуць на фронце штодня, і чуць ад людзей у Вашынгтоне: «Гэта нармальна, бо ў гэты час году ў Кангрэсе заўсёды канікулы».
Але калі Ўкраіна прайграе, мы можам чакаць распаўсюду ядзернай зброі па ўсім свеце і верагодную вялікую вайну на Далёкім Усходзе. Але гэта яшчэ не ўсё. Наступнае, што будзе знішчана — рэпутацыя Амерыкі.
Нават калі некаторыя амерыканцы пераканаюць сябе, што Украіна ня мае для іх значэння, людзі ва ўсіх кутках Зямлі цяпер глядзяць на гэтую краіну як на «надзвычай лёгкі тэст для ЗША». Надзвычай лёгкі, бо Амерыцы ня трэба пасылаць сваіх салдат на вайну з Расіяй; бо грошы, неабходныя для праходжання тэсту, дробязь у параўнанні з рэальнымі выдаткамі на падобнае заданне; бо з ідэалагічнага пункту гледжання гэтая вайна тычыцца каштоўнасці, якую Амерыка здаўна дэкларуе як галоўную — дэмакратыя. І яна зараз пад прамой і смяротнай пагрозай.
Калі мы ня зможам прайсці выпрабаванне, якое ёсць надзвычай лёгкім у вачах ня толькі нашых саюзнікаў, але і ворагаў, мы ня можам чакаць, каб нехта з іх паверыў, што мы зможам прайсці больш складанае выпрабаванне ў будучыні.
Яшчэ адно: нават калі Украіна прайграе, гэта не азначае, што яна знікне. Гэта азначае толькі, што ейныя надзвычай дасведчаныя і адважныя салдаты будуць прымусова ўключаныя ў расійскія войскі. Гэта таксама азначае, што тэхналогіі, якія Украіна распрацавала самастойна, тэхналогіі, якія былі б вельмі карысныя, напрыклад, Тайваню перад магчымым кітайскім уварваннем, адыйдуць да Расіі і Кітая.
Што тады мы будзем мець?
Расію, якая выйграе вайну і вырашае, што правілы ня маюць значэння.
Расію, якая атрымае шмат новых рэсурсаў.
Расію, якая давядзе, што няма прычын успрымаць Амерыку сур'ёзна.
Калі мы дазволім Расіі ўзяць Украіну пад кантроль, гэта будзе зусім іншая Расія. Зусім іншая Украіна. Зусім іншая Еўропа. Зусім іншы свет.
Тэкст цалкам
• • •
Гэтаму тэксту ўжо шэсць месяцаў, нават дзіўна, як я яго прапусціў. Але ён яшчэ доўга ня страціць актуальнасці. Ён увогуле прэтэндуе на тое, каб увайсці ў падручнікі, у якасці адказу на пытанне «як мы апынуліся ў такім свеце?»
*Цімаці Снайдэр — сусветна вядомы гісторык з Ельскага ўніверсітэта, эксперт у гісторыі Цэнтральна-усходняй Еўропы.