Праект «Рокаш»

Такім чынам, ва ўмовах адсутнасці ў народа дзяржаўнасці і вышэйшых навучальных устаноў на сваёй мове, свядомасць і патрыятызм праігрываюць сацыяльнаму дабрабыту.

8 студзеня 1954 года экіпаж самалёта Лі-2 выконваў рэйс №365 Менск-Талін-Ленінград. Пасля ўзлёту са сталіцы Эстоніі бортмеханік, ураджэнец вёскі Марчанкі Віцебскай вобласці, Цімафей Цярэнцьевіч Рамашкін скончыў раздаваць прэсу пасажырам, у гэты момант мужчына з валізкай і ў авіятарскай форме без пагонаў і жанчына, што сядзела з ім побач, дасталі пісталеты…
Камандзір самалёта Гаранін успамінаў:

"вярнуўся Цімафей, а за ім, не даўшы зачыніць дзвер, у кабіну ўваёшоў нехта падобны на авіятара. Праваруч ад яго з’яўляецца жанчына, таксама з пісталетам. Сумневаў больш няма – гэта ворагі. Мы чакаем, а дыверсант узяў пісатлет у жанчыны. Саўдзельніца дастала шнур і пачала завязваць рукі радзісту. Рамашкін кідаецца наперад, жанчына ад удару падае, а мужчына адскокнуў і стрэліў з абодвух пісталетаў. Агульнымі намаганнямі мы павалілі дыверсанта на падлогу. Прызямляемся на тым жа полі, з якога ўзляцелі, перадаем дыверсантаў супрацоўнікам МГБ".

Насамрэч, такіх "дыверсантаў" пасля амністыі Берыі было, як кажуць, хоць дарма аддавай. Краіна патанула ў тэроры памілаваных крымінальнікаў.
Не гледзячы на намаганні медыкаў, Рамашкін сканаў, ён атрымаў 4 кулі. Пахаваны з Таліне на вайсковых могілках. Уганараваны чына Героя СССР пасмяротна, у 1965 годзе ля аэрапорта Менск-1 з’явіўся помінк Рамашкіну, усталяваны манумент і на радзіме героя.
Астатнія члены экіпажа ўзнагароджаны ордэнам Чырвонага сцяга.

У ліпені 1812 года француска-саксонскі генерал Кленгель быў разбіты генералам Тармасавым ў бітве пад Кобрынам. Гэта была першая значная перамога расейцаў, у той жа час на поўначы яны адступалі з Літвы і Беларусі. Пасля разгрому Кленгеля, францускі генерал Рэйнье адступіў да Слоніма, дзе базаваўся аўстрыйскі корпус Шварцэнберга, які ўжо рыхтаваўся наступаць на Багарціёна ў след за французамі. Злучыўшыся, Рэйнье і Шварцэнберг рушылі ў Пружаны, адкуль да Гарадзечна (п-з ад Пружанаў) адступіў расейскі авангард генерала Ламберта, туды ж з Антопаля падышла Трэцяя армія Тармасава.


Напярэдадні бітвы.
30 ліпеня аўстрыйцы размясціліся ля Гарадзечны, Саксонцы – заходней, у Паддубне. Насупраць іх, на лясным балоцістым ручаі, размясціліся расейцы. Маскавіты лічылі сваю пазіцыю непрыступнай: доступ толькі па вузкім гацям сярод балот, злева – балоцісты лес, які памылкова палічылі за непраходны. Сілы бакоў складалі 40000 аўстрыйцаў і саксонцаў супраць 18000 расейцаў (13000 чалавек напярэдадні былі адпраўленыя Тармасавым да Пінску і Хомску, яны не паспелі вярнуцца)[1].

Бой. Балота немцам не перашкода.
31 ліпеня Рэйнье выйшаў з лесу і пастроіў свае войска насупраць левага крыла расейцаў. Закіпеў бой, саксонцы імкнуліся заняць Кобрынскі гасцінец – адзіная артэрыя снабжэння расейцаў з Валыні. Тармасаў накіраваў усё войска на дапамогу леваму флангу, таму вечарам Шварцэнберг спрабаваў абысці пазіцыі праваруч. Саксонцы прабраліся цераз балота і спрабавалі атакаваць з гацяў, аднак былі адбіты.
Бітва трывала з 9-ці гадзін раніцы да 10-ці вечара, аднак з-за лічбавай перавагі аўстрыйцаў і саксонцаў, Тармасаў вырашыў адступіць у ноч з 31 ліпеня на 1 жніўня на Кобрын, Тэўлі, затым на Валынь. Тармасаў адзначаў, што адступленню спрыялі і атрады шляхты, якая з віламі і косамі сыходзіла ў лясы і нападала на малыя партыі і кур’ераў.
Расейцы страцілі 1300 чалавек забітымі, саксонцы – 953, страты аўстрыйцаў невядомыя[1].
1. – лічбы прыводзяцца гістарычным нарысам 1912 года “Гродненская губерния в 1812 году», аўтарства Е.Ф.Арлоўскага.