Дразды вакол Беларусі

Першыя згадкі пра Скідзель датуюцца 1501 годам, калі горад быў у складзе Гродзенскага павета Трокскага ваяводства ў Вялікім княстве Літоўскім . З 1588 у Скідалі размяшчаецца каралеўскі двор. У 1615 годзе горад становіцца ўласнасцю шляхецкага роду Радзівілаў , развіваюцца піваварная і гарбарная вытворчасці. Згодна з указам 1644 года караля Уладзіслава Вазы ў Скідалі праводзілася 2 кірмашы ў год, таргі 2 разы на тыдзень. У 1706 годзе горад быў спустошаны шведскімі войскамі Карла XII . У 1795 годзе горад увайшоў у склад Расійскай імперыі . У 1885 становіцца адміністрацыйным цэнтрам воласці Гродзенскага павета . У 1921 годзе ўвайшоў у склад Польшчы як цэнтр гміны Гродзенскага павета.

17 верасня 1939 г. беларускае насельніцтва Скідаля ўзняло паўстанне супраць польскай улады. Паўстанне было патоплена ў крыві, 30 чалавек пасля катаванняў і здзекаў расстраляны, 19 дамоў горада спалены разам з жыхарамі. Карную акцыю спыніла толькі з'яўленне савецкага танка
#дразды

🏰Гальшаны!
Першая згадка населенага пункта адносіцца да XIII стагоддзя. З XIII па XVI стагоддзе з'яўлялася прыватнаўласніцкай паселішчам князёў Гальшанскіх (Альшанскіх). З роду князёў Гальшанскіх паходзіла Соф'я Гальшанская — жонка караля Уладзіслава Ягайлы, якая стала родапачынальніцай дынастыі Ягелонаў .

У XIV—XV стагоддзях Гальшаны былі цэнтрам удзельнага княства ў Вялікім княстве Літоўскім і адыгрывалі значную ролю ў ягоным жыцці. У «Наўгародскім летапісе» Гальшаны згадваюцца пад 1387 і 1406 гадамі. У XVI стагоддзі князі Гальшанскія пабудавалі ў мястэчку пратэстанцкі храм, звернуты пазней у каталіцкі касцёл.

У 1440 і 1492 гг. у Гальшанах збіраліся з'езды ўплывовых феадалаў Вялікага княства Літоўскага .

З XVII стагоддзя мястэчкам валодаў род князёў Сапегаў — спадкаемцаў уладанняў Гальшанскіх. У 1618 годзе Павел Стэфан Сапега пачаў будаўніцтва мураванага касцёла ў Гальшанах і жылога корпуса кляштара францысканцаў, а таксама пачаў будаўніцтва новага замка. Сапегі заснавалі ў Гальшанах папяровую мануфактуру, якая выпускала вялікую колькасць якаснай паперы (існавала да канца XVII ст.)

#дразды

⚡️⚡️⚡️

Паводле некаторых звестак, Стоўбцы існавалі яшчэ ў 1511 годзе. Афіцыйна лічыцца, што мястэчка ў 1593 годзе заснавала Гальшка Кміцянка, удава крычаўскага старасты Мікалая Слушкі. Спярша яно мела назоў Свержна, а сучасную назву атрымала ў першай трэці XVII ст. На той час мястэчка знаходзілася ў Менскім павеце Вялікага Княства Літоўскага, належала Аляксандру Слушку, які ў 1623 годзе заснаваў тут манастыр дамініканцаў з касцёлам.

Падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай (1654—1667), у верасні 1655 года маскоўскія войскі разрабавалі і спалілі мястэчка, зруйнавалі касцёл. Былі забітыя больш за палову жыхароў Стоўбцаў. Аднак мястэчка хутка аднавілася і ў 1669 годзе атрымала прывілей на правядзенне таргоў і кірмашоў. 14 снежня 1675 года ў мястэчку пад тытулам Святога Казіміра кансэкравалі новы мураваны касцёл.

З пачатку XVIII ст. Стоўбцы сталі ўладаннем С. Дэнгофа. У час Паўночнай вайны (1700—1721) мястэчка было моцна разбурана, але зноў хутка аднавілася. У 1728 годзе Стоўбцы перайшлі да Чартарыйскіх і сталі цэнтрам графства. У гэты час тут было 144 двары, царква, касцёл, ратуша, школа і кляштар з шпіталем, карчма, буйная рачная прыстань з 16 складамi. У 1729 годзе мястэчка атрымала Магдэбургскае права.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Стоўбцы апынуліся ў складзе Расійскай імперыі, дзе з 1796 года сталі цэнтрам воласці Мінскага павета. У 1799 годзе на Нёмане збудавалі мост, які злучыў мястэчка з Новым Свержанем і дарогамі на Нясвіж і Мір. У 1822 годзе адкрылася прыходскае вучылішча.

#дразды #стоубцы