Стась Карпаў

Віктар Марціновіч сказаў, што Беларусь, якую мы ведалі і любілі - памёрла. Пагаджуся з Глебам Рубанавым - не краіна памерла, а "хлуслівая карыкатура, дэкарацыя. Фальшывы, як "дзень рэспублікі", міф пра мадэрнізаваную БССР з чалавечым тварам, які нам шмат год спрабавалі ўпарыць"
І дадам. Я, насамрэч, глыбока і асабіста разумею, ШТО хочацца выдаць за краіну, якая памёрла.
Года за годам мы, стваральнікі рознага кшталту тэкстаў, мелі вельмі камфортны спосаб самарэалізацыі - у несвабоднай краіне, дзе жыхары не разумелі ступень сваёй несвабоды, паблажліва, мягка і бяспечна казаць банальныя ісціны пра несвабоду і мець статус "лідараў меркаванняў", не прыкладаючы для гэтага ніякіх намаганняў. Нічым не рызыкуючы, не напружваючыся расказваць пра оруэлаўскае 2+2=4.
Але сёння маскі сарваныя і банальнасці пра несвабоду болей не апісваюць паўнаты таго, што насамрэч адчувае любы здольны адчуваць.
"Нас", такіх, як мы былі, стала "не трэба".
Нас, поўных прапісных банальнасцяў, нас гатовых бясконца расказваць пра народ, якога няма, пра "паўстанне пролаў", пра неабходнасць кансалідацыі нацыі - як спосабу супрацьстаяння несправялівасці. Нас з нашымі заклікамі паўшэптам.
Больш не трэба паўшэпта і заклікаў. Усё ужо адбылося.
І "нам" вельмі крыўдна ад таго, што трэба ці знікнуць, растварыцца як чарговым баналістам ад гісторыі - ці навучыцца казаць нешта адпаведнае часу і стану грамадства.
Так што гэта не краіна знікла. Гэта мы ў нашай краіне сталі незаўважнымі, а гэта - так сабе трагедыя, я вам скажу.
Не для нас, а для краіны, натуральна.

Адна з самых прыўкрасных гісторыяў апошняга часу - гэта "гісторыя вяртання салдаціка ў боты"
Чытаю на Ніве расповяд сэрдабольнай бабулькі пра тое, як убачыла яго, знямоглага, як яна казала салдаціку " дзетачка, ідзі ад мяне, я нікому не скажу, толькі ідзі", як пачаставала яго каўбасой і дала яму напіцца вадою дажджавою, а пасля, як толькі ён сышоў - імгненна пазваніла ў мянтуру.
Уся ў слязах, натуральна.
"Калі яго злавілі, тая кілбаса яшчэ пры ім была кажуць, так і не з’еў… Мне так яго шкада, такі хлопчык высокі, прыгожы… Ніколі яго не забуду. Я сёння ноч не спала, нават хуткую выклікала праз ціск"
Муж настаяў. Муж - сапраўдны мужык.
Перажываў, што салдацік, не даслужыўшы, не стане такім жа сапраўдным.

У сср не дадумаліся да гэткай жыццёвай лірыкі.
Паўлік марозаў здае свайго бацьку - і плача.
"як жа я буду без таткі? сумна мне. спаць не магу"
Зоя касмадзямьянская паліць дамы сялянаў і плача.
"як жа яны будуць выжываць з дзецьмі зімой? не спіцца. сумныя думкі лезуць".
Немцы таксама гэты момант упусцілі.
Патушыць слязьмі недапаленую хатынь.
Неблагі быў бы кейс для нюрнберга.

У такія часы самае гучнае - гэта сабачы брэх.
І страх сціскае сэрцы, і кожнае - як арэх.
Сабачы брэх гучыць званчэй, чым званяць званы.
Званяць пра грэх, у якім удзельнічаюць усе яны.
Бом, дзынь! Тарарам!
Так грукае медны таз!
Купал стаў залатым, усё, як хацеў Мідас.
Дай жа руку мне, брат, у лепшы за ўсе часы.
Будзем паліць! Кнігі паліць і адразаць насы!

Дарэчы. Дарма ты, дарма, свой дом будаваў з салом!
Сустрэнеш Наф-Нафа, Сім, яму перадаш шалом.
Скажы, што і грэх - не грэх. І нават, бывае, міф.
Але кары на ўсе дамы, якія ўзвёў Ніф-Ніф.

І вось вам сума зарачоная. У гэтай суме чума
На ўсіх хто ішоў з гары, бо ў Менску гары няма,
Хто слухаў яго на гары як частку адной з трыад,
Пасеўшы каля яго. "Не менш за два метры ад".

Смейся, лікуй, мой брат! З неба падаюць галубы!
Выйдзі на свой балкон, Пій. Каторы? Любы!
Як Пій абсалютна любы, раз і за ўсе разы
Грымі чарпаком у таз, пакуль яшчэ ёсць тазы.
Бом? дзынь? Тарарам?
Так скончым мы, брат, нічым!
Давай жа заплюшчым вочы і нешта там пракрычым:

"Час для вялікіх прароцтваў. Выйдуць з клетак звяры".
Вый, як вучылі выць дзетак у тваім двары.
Вый і грызі зямлю. Белыя зубы - клац.
"Выйдуць звяры. Звяры войдуць у папскі палац".
Паплаціцца за Нуф-Нуфа хто бы вы думалі!? Хам!
"Папа, папачка. Воўкі!" Вер сваім пастухам!
Бачыш, які ён беленькі? Бачыш, яго трасе!
Воўк знайшоў тваю вуліцу. Воўк ужо на страсе.

Ціха, не бойся, ціха.
Цётушка прыйдзе, забярэ ліха.

Калі цётушка з нашых сноў цябе возьме за валасы -
Дай ёй акраец хлеба і нешта ўзамен прасі.
Будзе яна за табой
поўзаць у начы як таць.
За нарачанскі хлеб - што бы з яе спытаць?
Гэта ўсё проста сон. Гэта сон на куццю.
Хай яна дасць зуб на вяровачцы. І пакажа кульцю.

Бом, бом, бом. Купал стаў залатым.
-Спі, засынай.
-Давай, засыпай.
І
Закончым
На тым.

Лічыце, што на правах мясцовага шызіка ў камуналцы, я да вас вось па якім пытанні. Паколькі ў камуналцы нашай зноў абмяркоўваюць Ціханоўскую - ну вось тое, што яна і на перамовы з нашым дзедам подпісы збірала і што ў інтэрв'юшачцы некалькі разоў назвала расійскага дзеда "мудрым кіраўніком", можна мы з маім сіндромам турэта пару рэчаў сфармулюем?
Дык вось.
У любой камуналцы людзі хочуць каб была вада гарачая і каб сарцір спраўна працаваў. Ніхто не хоча пад куст. І гэта - нармальна.
Але калі стаяк (стаяк, прывет Карач), скажам, засарыўся і ў падвале ўсё ў гаўне, а ЖЭС кладзе на вас той адзіны прыбор, які ў яго ў наяўнасці, то вялікае шчасце, калі ў вас знойдзецца сусед, які возьме на сябе не самую прыемную функцыю рамонту.
І калі усё зноў запрацуе - трэба сказаць дзякуй суседу, а не тыкаць у яго пальцам і дэманстратыўна заціскаць нос.
Упэўнены, што калі б у Ціханоўскай была магчымасць не казаць нічога прыемнага пра Пуціна - яна б і не казала. А калі б яна магла ігнараваць факт наяўнасці Лукашэнкі - яна б задавальненнем бы ігнаравала.
Інакш кажучы, калі б учора на Бангалор нас было не 200 чалавек, а 2 млн - ёй было б куды прасцей.
Але мы ўсе робім свой выбар.
Хацець карыстацца унітазам і не хацець яго рамантаваць, хацець новай краіны і хацець сядзець дома.
На ўсё мы маем права.
Але мы не маем права быць зажратымі няўдзячнымі снобамі і чыстаплюямі.
Таму, хто пэцкае рукі замест вас трэба дзякваць. Таму, каму прыходзіцца размаўляць з непрыемнымі людзмі каб астатнія маглі несці сваю незаплямленасць як сцяг - трэба дзякваць.
Можна быць сцулём, можна быць проста стомленым, можна быць апатычным, альбо проста прагным да перадышкі.
Але нельга быць мудаком. Мудацтва ад чалавека не вымагае ніякая эпоха і ніякія абставіны.
Ніколі. І ні ад кога.

Калі б я быў хрысціянінам, я бы ўваздаў хвалу богу за гэты цудоўны сонечны дзень і нават ўбачыў бы ў гэтым знак.
Але паколькі я не вернік, то з удзячнасцю адзначу своечасова і верна выбраны вугал павароту нашай планеты вакол сваёй восі, а таксама адносна цэнтральнага свяціла нашай сонечнай сістэмы. І, безумоўна, падзякую цыклонам і антыцыклонам за добрыя паводзіны, вятрам у секунду, вільготнасці і атмасфернаму ціску, праігнараваўшы, аднак, канцэнтрацыю пыльцы бярозы.
Жыве Беларусь!

не тое, каб я збіраўся падбадзёрваць, але скажу рэч на мой погляд бясспрэчную. для вырашэня рознага тыпу задач ёсць рознага кшталту інструменты. скажам для забівання мух - мухабойка. для колкі дроваў - сякера. для забівання цвікоў - малаток. ў тэорыі муху можна і малатком, але шанец невялікі.
штодзённая руціна - штука дастаткова простая і прадказальная таму ніякіх эксперыментаў тут не назіраецца. не думаю, што ў свеце ёсць шмат гаспадароў, якія настолькі закаханыя ў эфектыўнасць сякеры ці малатка, што вырашаюць пазбавіцца ад вілаў, рыдлёвак, альбо нават электрагенератара.
прыблізна тое самае адбываецца і з грамадствам: для маніпуляцыяў ім - патрабуюцца людзі, якія ведаюць адпаведны інструментарый.
у нашым выпадку замест профільных спецыялістаў, мы бачым адэптаў вялікага малатка.
умоўна кажучы, яны косяць траву - малатком. фарбуюць плот - малатком і прапалваюць градкі таксама малатком.
не дзіўна, што ў іх гаспадарцы ўсё пайшло па піздзе.
не разумеючы "як усё працуе", яны упэўнены, што можна ганяць варон адмудохаўшы малатком сценку хлева.
У Шрайбмана быў цікавы тэкст пра ягоную тэрміновую службу ў войску, дзе з 40 прызыўнікоў трое былі ябацькі, 14-антыябацькі і астатнія "апалітычныя".
Дык вось, штука ўся ў тым, што "баі" з боку ўлады павінны былі быць не за вуліцы, а за галовы людзей. За тыя 50%, якія ў пратэстах ніяк не ўдзельнічаюць.
Год таму цяжка было сабе ўявіць, што летам 20-га года кожны дзясяты дарослы беларус так ці інакш апынецца "на вуліцы". "Малаткаваты" гаспадар гэтага не ўяўляў таксама.
Але нават убачыўшы - ніякіх высноваў не зрабіў.
Памахаўшы малатком - ён вырашыў, што задача выканана.
Ён разагнаў мух, пераканаўшы сябе ў тым, што ад страху яны па-першае памёрлі, па-другое не распладзяцца, па-трэцяе - не вернуцца.
Праблема чалавека з малатком заключаецца ў тым, што маючы толькі малаток і разумеючы толькі малаток, ён і задачу сабе ставіць не такую, якая вырашыць ягоную праблему, а такую, якая вырашаецца малатком.

"презренье к бліжнему у нюхающих розы пускай не лучше, но честней гражданской позы" - гэта тое, што прыходзіць у галаву падчас назірання за любімай забавай альтэрнатыўна-неверагодных. А менавіта: выпячванне губы ноччу пад коўдрай.
Скажам, я ахвотна веру, што можна не любіць Ціханоўскую і нават ненавідзець. Бывае, што ж.
Але вось уявіце сабе. Чувак шмат гадоў як кашчэева яйка прасядзеў у нафталіннай скрынцы. Напэўна, ён шмат думаў пра свой стан і перспектывы. Перажываў і небеспрычынна пакутваў. І тут. Раптам. Падзея.
Ціханоўская збірае галасы за нейкія там перамовы з уладамі.
І што ты робіш? Пішаш задуменны пост у якім мягка указваеш на несвоечасовасць ці бесперспектыўнасць гэтага занятка? Ці, можа быць, на правах больш дасведчанага дыпламата прапануеш чалавеку, які на твой асабісты адрас (як і на адрас любога апазіцыйнага беларускага палітыка) ні разу не дазволіў сабе ніякага хамства, - нейкае больш перспектыўнае прымяненне ягонаму электаральнаму рэйтынгу?
Не.
Ты посціш катлеткі.
То бок ты са сваёй нафталіннай скрыні хочаш пры дапамозе гэтай жалю вартай фоткі не проста выскачыць, але адразу ўзяць такую, сука, вышыню, з якой можна пляваць Ціханоўскай на самую макушку.
Гэта мярзотна. Сядзець на сваёй бюджэтнай канапе і сачыць за драматычнай гісторыяй падзенняў, уставанняў на калені, уздымаў, новых падзенняў, пераадолення, дараслення - каб пасля праз губу намякнуць, што уся гэтая гісторыя - гэта гісторыя чалавека, які "лепей бы ў пліты стаяў"?
Ведаеце, мяне ташніць ад ябацек. Да. Я адчуваю да іх амярзенне гранічнага кшталту. Але ябацькі - яны фізічна не ў стане ўспрымаць гуманітарныя здабыткі ад эпохі адраджэння і далей.
Таму цывілізацыйна ябацкі праходзяць курс, мягка кажучы, без зорачкі.
Але калі ты збіраўся не так даўно быць прэзідэнтам для ўсіх. Аб'яднаць нацыю і кудысці там яе павесці, а пасля заканчваеш кар'еру бессаромным, бяздушным хлусам і параноікам - як зянон станіслававіч, альбо пошлым і зларадным тролем - як андрэй алегавіч, - то ці такая ўжо несправядлівасць здарылася з табой, раз табе не далі шанца?
Думаю не. Думаю, несправядлівасць дарылася з Ціханоўскай. Ні з Саннікавым ні з Пазняком, прынамсі ў кармічным сэнсе, не здарылася ніякай несправядлівасці.

У прынцыпе, калі я ў гэтым свеце нешта больш-менш разумею, то гэта ўчынкі людзей.
Я разумею многае: чаму лукашэначка сінімі пальцамі, я разумею чаму ябацькі - ябацькі. Я разумею нават чаму бамжы любяць каробкі, а Пракоп'еў гераізаваўся адразу па пераходзе мяжы.
І я вельмі добра разумею, чаму Ціханоўская стала ўсіхнім плахішом.
Вас не здзіўляе, што пакуль нас былі сотні тысяч у цэнтры - яна магла нават дазволіць сабе прасіць нас заставацца дома і ўсё адно была нашай любіменькай Светай.
Яна і пра крым магла адказаць няправільна, і пра ўсё ў свеце магла адказаць няправільна.
А цяпер вось нічога не можа зрабіць. Што ні зробіць, - адразу растрачвае нашу крохкую любоў.
Чаму?
Ну, напэўна таму, што нас не сотні тысяч у цэнтры.
І чым дакладней мы прымаем форму канапы - тым ненавісней нам Ціханоўская.
Не ведаю, што ёй і рабіць.
Трэба Святлане для нас танцаваць вечарамі. Напэўна.
Каб пачуццё вярнулася.
Наша любоў - гэта штука такая. Загадкавая.
І Святлана - наш партрэт Дарыяна.
Чым мацней мы не любім сябе - тым мацней мы расчараваныя ў Ціханоўскай.

Калі вы раптам усё яшчэ звяртаеце ўвагу на тое, што кажуць пра Беларусь расійскія эксперты, я вам проста прывяду такое назіранне па матывах іх ліберальных анлітыкаў.
Калі ў Беларусі выходзілі сотні тысяч - гэта было "вельмі шмат, але не ўвесь народ".
Калі ў Расіі выйшла 200 тысяч - гэта было прыблізна "Расійскі народ ясна даў зразумець".
Калі ў Беларусі выходзілі сотні тысяч - гэта было "там пачынае фарміравацца нацыя".
Калі ў Расіі выйшла 200 тысяч - гэта было "расійская нацыя абуджаецца".
Калі беларусы выходзілі на мірны мітынг - гэта было "з голай пяткай супраць шашкі не папрэш"
Калі расейцы выходзілі на мірны мітынг - гэта было "народ стаміўся ад прыніжэнняў і паказаў, што ў яго ёсць годнасць".
Калі беларускія пратэсты ўціхлі - гэта было "пратэст чакаема выдахся"
Калі пасля пары праведзеных маршаў штаб Навальнага абвясціў пра спыненне пратэстаў - гэта было "мудрае рашэнне, каб не паўтарыць беларускі сцэнар"
Калі Ціханоўская з'ехала гэта было "яна будзе страчваць папулярнасць"
Калі Навальная з'ехала - гэта было "яна бясспрэчна стане фігурай значна мацнейшай за Ціханоўскую, бо ў яе ёсць падрыхтоўка і разгалінаваная партыйная структура"

Німагумаўчаць.
Ведаеце, мне вось таксама не спадабаўся фільм нехты. Эстэтычна. І некаторыя выступленні Ціханоўскай не падабаюцца. Засталося расказаць, чаму я не напісаў пра гэта сто пастоў, бо я ж люблю пісаць пасты.
Дык вось.
Я не напісаў сто пастоў таму, што я ведаю пра адну чалавечую загану: калі людзі не адчуваюць сябе здольнымі паўплываць на вынік, яны мёртвай хваткай зубоў упіваюцца ў працэс.
Уся энергія людзей, якія стаміліся думаць пра тое, куды павінен прыбыць паравозік, скіраваная на тое, каб выябаць мазгі правадніцы. Бялізна мятая, гарбата халодная, купэ маленькае.
Усё гэта вельмі важна, калі ехаць важней, чым прыехаць.
Але калі прыехаць усё ж наша асноўная мэта, то не так важна, колькі стылістычных агрэхаў у фільма Пуцілы, раз яго паглядзелі 5 мільёнаў.
Не важна, якая даўжыня пауз у адказе Ціханоўскай Гардону.
Лукашэнка вось за ўсё жыццё не ўзяў ніводнай паўзы каб падумаць, а нават калі б і ўзяў - яму б дапамагла толькі тая пауза, якую можна расцягнуць да пенсіі.
Я вітаю любую крытыку, акрамя нашай любіменькай: крытыкі, якая мусіць прадэманстраваць велічыню дыстанцыі паміж умоўным разумным мной і усім вось гэтым вашым пазбаўленым эстэтыкі змаганнем.
Ад экспанентальнай мультыплікацыі фразы Сіняўскага пра "эстэтычныя разыходжанні з савецкай уладай" пахрустваюць сценкі інтэрнета. І фраза гэта досыць пошлая, як па мне.
Эстэтычныя разыходжанні - гэта той самы інтэлігентскі фігавы лісток, які дазваляе прыкрыць адсутнасць думкі, адсутнасць уласнай пазіцыі і, што самае важне, адсутнасці сіл назваць сябе часткай - "нягледзячы на" і ігнаруючы малазначнае.
Эстэтычныя разыходжанні з савецкай уладай - гэта адсутнасць разыходжання.
У мяне ёсць эстэтычныя разыходжанні з нехтай. Але мае разыходжанні з калектыўным мукавозчыкам - цывілізацыйныя і, я бы сказаў, эвалюцыйныя.
Дык які сэнс разважаць пра эстэтыку, калі можна пагаварыць пра эвалюцыю?
Няма. Ніякага. Сэнсу.

Вельмі. Вельмі смешная гісторыя з Карач. НН напісала тэкст пра тое, як Вольга наша дарагая "стаяк" усімі маніпулюе.
І была там такая фраза " Адносіны ў Карач і Корбана не надта ладзіліся. Юрась заўжды стаяў на беларускіх патрыятычных пазіцыях, вакол Карач гуртавалася рускамоўная моладзь.
Юрась Корбан таямніча знікне ў пачатку 2000-х, пра яго лёс па сёння няма ніякай пэўнасці. А «Сёмая грань» Карач фактычна перарасла ў віцебскую філію «Зубра», якую яна і ўзначальвала."
Што робіць Карач? Карач уздымае чырвонапамадны віск пра тое, што яе абвінавацілі ў забойстве. А што робяць розныя харошы людзі? Ну канечне яны пагаджаюцца ў тым, што Карач абвінавацілі ў забойстве.
У мяне, дарэчы, да НН прэтэнзіяў за маё жыццё накапілася убердахера. Але. Але.
Рабяты. Калі вы выказваеце свае прэтэнзіі чалавеку падчас канфлікта - гэта адно. А калі вы чакаеце, пакуль гопнікі не вырашаць яго упіздзіць у цёмным завулку, каб далучыцца, - гэта іншае.
Праблема харошых людзей ў тым, што яны лепей за ўсіх астатніх умеюць крыўдаваць.
І іхнія крыўды ў любы зручны момант бяруць іх за інтэлігентскую руку і рашуча адводзяць іх у самыя паскудныя кампаніі. Туды, дзе на полі інтэлектуалньага гною канвульсуе спляценне цельцаў мукавозчыкаў, дзермантаў, жырыноўскіх, васкрасенскіх - усяго таго што харошы чалавек яшчэ раніцай, будучы ва ўцямнасці рашуча не любіў.
Раніцай не любіў, але вось узгадаў пра сваю душэўную больку і стаў выкрываць "ябацькаўскую газету" НН. Гэта тую самую, дзе галоўны рэдактар сядзеў, а ў журналістку стралялі.
І, канечне, гэта не таму, што Карач - маніпулятар. А таму, што добры чалавек ён проста за праўду. А праўда там, дзе яму не крыўдна.
У прынцыпе, Гек Фін даўно прыкмеціў, што "добрыя людзі больш за ўсё ў свеце любяць дапамагаць усялякім мярзотнікам і махлярам. "
Таму многае цікавіць мяне. Напрыклад, калі калектыўная карач (ну уявім сабе) пераможа. Калі стаяк і унітаз рздушыць гэтую пачварную Ціханоўскую з кампаніяй і уваздасць па заслугам ябацькаўскай НН, ці папросяць добранькія людзі ў "княгіні вольгі" нейкай падзякі за падтрымку, альбо будуць проста хіхікаць і радвацца таму, што іх маленькая вава нарэшце загаілася?
Ці падасца ім, што шлях да Беларусі мары і шлях да здзяйснення іх асабістай помсты - гэта адзін і той жа шлях?
А яшчэ , чым канкрэтна добранькія людзі адрозніваюцца ад хуёвенькіх, калі ў патрэбны момант яны як бы разам?
Наогул, думаючы не толькі пра НН, але і пра каманду Ціханоўскай, якая адбіваецца ад унітаза мне уяўляецца карціна бою з дзесяцірукім богам гаўна, у якога любімы прыём - клінч з пераходам у партэр.
то бок - ты можаш ігнараваць яго ўдары, ты можаш біць яго ў адказ. Вынік будзе адзін і той жа. Ахвяра гаўна - гарантавана будзе засрана.
Адзінае на што яна можа спадзявацца - гэта на тое, што назіральнікі хаця б не будуць хіхікаць і заўзець за гаўно.
Але тут такая штука. Беларусы, канчне, неімаверныя. Але самыя неімаверныя з іх настолькі неімаверныя, што да ну нахуй.

Думаю пра янотаў паласкуноў. Пасля скажу, чаму.
І пра тое, як "улада" наша не разумее, што такое асэнсаваная дзейнасць.
Здавалася б. "Улада" - ну гэта ж таксама людзі. Якія-ніякія. Не інфузорыі. Нібыта.
Напэўна.
Але дзяржаўная машына - каторая як бы "взаімодействует с гражданамі", будуе планы па "работе среді населенія". Збіраецца нешта там "доводіть до ведома", пры гэтым мае абсалютна нулявое разуменне чалавека як з'явы.
Як ён жыве, чым дыхае. Што атрымліваецца з чалавечай любові і нянавісці.
Слухаеш нашых сведкаў аграрэнесансу і разумееш: яны вераць, што іх дзейнасць нейкім магічным чынам можа адбывацца сама па сабе і прынясе плён незалежна ад кантэксту.
Калектыўны мухавозчык упэўнены, што любы тэкст, які ён скляпаў са словаў - ёсць дзейнасць якая дае вынік.
Чалавек з дубінкай упэўнены, што перамогшы праціўніка куляй "у чэсным сафары" ён стабілізаваў сітуацыю.
Што напужаны і пераможаны чалавек будзе сядзець дома і самадабівацца "аргументамі" саўбелкі, для чаго сам жа яе і купіць.
Так, страх - працуе.
Але працуе толькі на нейкім адносна непрацяглым адрэзку.
Скажам, ты можаш напужаць спатканага мядзведзя, завыўшы па-сабачы, узняўшы рукі ўгару і закідаўшы яго г-г-г-гаўном.
Але твая задача пры тым - як мага хутчэй здрыснуць з месца спаткання, бо калі ты збіраешся застацца на месцы, сесці на пянёк і да студзеня 2022 года распрацоўваць "правілы паводзінаў для мядзведзя і іншых звяратак", справа твая - труба.
Пужаць людзей? Пужаць людзей можна. Проста трэба каб напужаныя разумелі сваю мізэрнасць, аддзеленасць і бездапаможнасць. Бо калі нешта пужае чалавекаў як грамадства, а не як прыгнечаную групу, то...
Чалавек жа наогул істота не вельмі прыемная. Усіх, хто пужаў гэты від ён дастаткова паслядоўна адправіў у чырвоную кнігу і больш менш беспакарана з яго могуць здзеквацца толькі штукі тыпу вірусаў ці цунамі.
Ідэолагі любых таталітарных дзяржаваў ведалі, што без любові, страх не дзейнічае.
Нельга пужаць усіх, не прапануючы нічога, акрамя страха.
Нам з дзяцінства расказваюць казкі пра герояў, якія перамагалі страх. Чалавечы эпас - ён як раз пра гора і несправядлівасць, якія
а) - ёсць
б) - не вечныя.
Наша хрысціянская культура нясе ў сабе моцны зараз веры ў праўду, якую нясуць пакутнікі.
Наша дзяцінства нясе ў сабе моцны зараз амерыканскіх баевікоў, дзе для таго, каб мець гарантаваны хэпі энд, напачатку ўсе добрыя людзі павінны атрымаць пізды.
Нават наша савецкае мінулае паддаквае, нагадваючы нам, што кожны піянер-герой набліжаў перамогу "над фашыстскай гадзінай".
Карацей, страху заўжды недастаткова. Калі ты збіраешся гадамі захоўваць статус кво, проста спадзеючыся на тое, што твае апаненты будуць у перманентным псіхалагічным ступары, ты мусіш нейкім чынам забяспечваць ім надзвычай высокі тэмп траўмаў. Гэта нават з адным чалавекам цяжка правярнуць.
А з мільёнамі людзей, ад якіх ты і сам заліжыш і якія павінны (у тваіх жа інтарэсах) хадзіць на працу, нараджаць дзяцей, адпачываць, лячыцца, весяліцца і г.д. такое не атрымліваецца ні пры якіх умовах.
Карацей, гляджу на нашу "уладу", і думаю пара янотаў - паласкуноў.
Калі вы бачылі як янот-паласкун спрабуе перад сняданкам памыць у лужыне цукровую вату, вы зразумееце ў чым заключаецца невырашальная праблема калектыўнага губазіка.
Янот мые вату, бо павінен, паралельна прыбываючы ў ахуі ад таго, што ежа знікае ў вадзе.
Вертыкальны лукашэнка саджае людзей, бо павінен саджаць, прыбываючы ў ахуі ад таго, што стабільнасці не наступае.
Дарвін-дарвін.
Дарвін ты мой Дарвін.

З фразы "мы ужо перамаглі" зараз часцей сумна пасмейваюцца, бо пытанне "што гэта за такая дзіўная перамога", як бы і слушнае, але не.

Усё часцей і часцей тыя, хто ні разу не выйшаў нават са сцяжком, наракаюць на тое, што ніхто не пайшоў з віламі; нехта Святлоў, не шукаючы ніякіх вартых прыкладаў для сябе асабіста, піша пра тое, што "м'янма паказвае прыклад беларусам" (ніхуя сабе).

Беларускі "ўрад у выгнанні" хутка прыдумае пасаду міністра па закупцы пончыкаў для пані Святланы, а Пазняк..., ну, Пазняк - заўжды Пазняк.

Так што гэта за перамога, ало?
Я думаю так.
20 гадоў таму, жывучы ў краіне актыўных і пасіўных ябацек можа было гэтак жа сама спадзявацца на знікненне нярвовай дзейнасці ў фюрэра, але спадзявацца на перамены ўсё адно не выпадала.
Што зменіцца ад таго, што суперябацька лясне, калі насельніцтва ябацек захоча такога ж, пасвяжэй?
Чвэрць стагоддзя Лукашэнка не толькі будаваў агракратыю. І не столькі.
Ён будаваў беларуса, народжанага ідэалагічным сексам партызана і каларадскага жука.
Будаваў. Будаваў. Будаваў і будаваў.
І вось, амаль пабудаваўшы, стала зразумела, што атрымалася з будоўлі прыблізна ніхуя.

Што ж. У выніку эксперымента не з'явіліся мільёны хіцінавых берсеркераў, але нармальная нацыя - з'явілася.
У гэтай нацыі усё яшчэ няма сваёй зямлі, але шанец яе займець - пагадзіцеся ў нас вышэй, чым у яўрэяў 100 гадоў таму. І яна усё ж крыху больш наша, чым зямля татараў - татарская.

І ў нас нарэшце ёсць мы.

Я не ведаю, як будзе выглядаць фактычнае замацаванне гэтай перамогі і ў які момант яна стане відавочнай кожнаму скептыку.

Усё раптоўна. Усё нечакана.
Раптоўнасць і нечаканасць можа рэалізавацца ў любы момант.
Напрыклад ведаеце як?
На мітынгу мянты звыкла стрэляць і кінуць светлашум і ўсе захочуць збегчы, а нейкі хлопец, напрыклад, вырашыць не ўцякаць, а бегчы "на гук". І натоўп хіснецца (раптоўна і нечакана) следам.
Ну напрыклад.

Зараз дзеда падобны да метафарычнай свінушкі, звыклай жыць пасярод бяскрайняга мора чалавечага гаўна, якая раптоўна высветліла, што гаўна няма. і вось свінка з рохканнем бегае па хлеве, выкалупліваючы апошнія запасы гною з кожнай шчыліны каб падгрэсці гэта ўсё пад пуза і адчуць хоць на хвіліну, што ўсё як раней. што усё гэтак жа цёпла, мокра і смярдзюча.

І жменька пад пузам падбадзёрвае і сябе і свінню. Яны пяюць баявыя гавённыя песні, машуць гавённымі сцягамі клянуцца адзін аднаму, што хлеў усё той жа. Што гаўна хапае, а будзе болей.
Але яны ведаюць, што не будзе.
У глыбіні душы яны ўсё ведаюць.
І гэта - частка таго, што мы ў іх выйгралі.
Мы выйгралі людзей.