Type to search
Advanced channel search

Толькі пра мову

@pramovu
Channel's geo and language: Belarus, Belarusian
Category: Linguistics

Канал для тых, хто пра мову думае і дбае. І пра чалавечую мову наагул — як унікальную зьяву і каштоўнасьць, і — найперш — пра беларускую мову зь яе багацьцем і праблемамі.

Related channels  |  Similar channels
Channel's geo and language
Belarus, Belarusian
Category
Linguistics
Statistics
Is this your channel? Confirm Канал в реестре блогеров РКН? Confirm Channel history
Posts filter

Толькі пра мову

13 Apr, 13:19

Open in Telegram Share Report
Ці добра ведаеце гісторыю беларускай мэдыцыны? Беларусь заўсёды была часткаю эўрапейскай цывілізацыі, мэдыцына не была выняткам.
Увесь гістарычны тэст тут https://smarturl.click/Vo7n
478 0 3 11
Толькі пра мову

11 Apr, 19:34

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Як па-беларуску называем пакоі й гаспадарчыя памяшканьні гарадзкой кватэры? Некаторыя назвы сугучныя словам для традыцыйнай хаты, іншыя адметныя. Ёсьць выбар варыянтаў.

І зважайма на граматычны род: па-беларуску дзіцячы, ванны, прахадны пакой (таксама і настаўніцкі).
725 0 26 57
Толькі пра мову

10 Apr, 18:29

Open in Telegram Share Report
Што вы кажаце па-беларуску ў адказ на чханьне?
Poll
  •   — Будзь здароў(-ва)!
  •   — Чхі-чхі! — Жыві здароў! Жыві два вякі!
  •   — Будзь здароў як дуб ды моцны як зуб!
  •   — Будзь здароў! Храпы розна, нос далоў!
  •   — Будзь здарова як карова, а плодна як сьвіньня!
  •   — Вялікі(-ая) расьці, будзем за чуб трасьці!
  •   — Будзь здароў, няхай ідуць бычкі да тваіх кароў!
  •   — Хрэн у нос!
  •   іншае зычэньне
95 votes
798 0 7 31
Толькі пра мову

10 Apr, 18:25

Open in Telegram Share Report
Якім словам па-беларуску перадаецца гук чханьня? А якія ведаеце зычэньні (у тым ліку жартоўныя) у адказ на чханьне? Клікабэльныя варыянты адказаў у наступным допісе ↓
760 0 2 26
Толькі пра мову

9 Apr, 17:43

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Ці ведаеце, як па-беларуску сказаць „поговорить один на один” і пры чым тут вэбкамэра ў вашым кампутары?
#выразы_на_штодзень
879 8 9 55
Толькі пра мову

8 Apr, 18:12

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Чалавечае — дзіця. У жывёлы — дзіцяня. А больш дакладна? Як назваць дзіцяня вавёркі ці слана? Тлумачым, як па-беларуску ўтвараюцца назвы дзіцянятак.
1k 7 17 49
Толькі пра мову

7 Apr, 18:41

Open in Telegram Share Report
На Ўсясьветны дзень здароўя — тэматычны слоўнічак. Але дбаць пра здароўе — сваё і ўсіхнае — варта штодня, як і шанаваць дактароў / лекараў, якія вяртаюць здароўе.

Дарэчы, слова здароўе — ад кораня дрэва/дзерава: гатовая магічная формула ў адным слове. Здаровага чалавека параўноўваюць з дубам, з быком і казачным турам, зь вялікімі стыхіямі: „Будзь здаровы, як вада, багаты, як зямля!“

А паправунку зычым словамі:
— Адужвай! Здаравей! Крыяй! Ачуньвай!
1.1k 7 18 52
Толькі пра мову

6 Apr, 12:21

Open in Telegram Share Report
Ці ведаем беларускія гаворкі ды сакавітыя мясцовыя выразы?
Часам з аднаго слова можна вызначыць, адкуль чалавек, з дакладнасьцю да вёскі ці гарадзкога раёну. ТЭСТ https://smarturl.click/z99n
1.1k 6 9 31
Толькі пра мову

4 Apr, 09:41

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Якое слова выбраць, калі пачуваемся вінаватымі? Маем выбар для розных сытуацыяў.
— Прабач! Прабачце (каму? мне)! — выраз будзённы, але бывае і ўрачысты:
„Ты прабач, Ты прымі свайго сына,
За Цябе яму ўмерці дазволь“.
(„Пагоня” Багдановіча)
— Выбачай! Выбачайце (мне)!
Маўляў, прапусьці маю віну міма вачэй.
— Даруй, даруйце (мне)!
Выраз больш эмацыйны. Літаральна — падаруй літасьць пасьля сур’ёзнай правіны.
— Перапрашаю (каго? вас)!
Выраз падкрэсьлена вышуканы і далікатны.
1.4k 7 18 64
Толькі пра мову

3 Apr, 18:59

Open in Telegram Share Report
Гэты выраз выпраменьвае аптымізм. І вобраз дуды (ня блытайма з дудкай!) у ім станоўчы — традыцыйна для беларускіх фразэалягізмаў і прыказак.
1.4k 7 8 52
Толькі пра мову

2 Apr, 17:54

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Чаму кнігу вершаў Максіма Багдановіча выдаў яшчэ Марцін Кýхта, а некаторыя нашыя сучасьнікі — ужо Кухтó? Пад расейскім уплывам. Мянялі націскі, дадавалі традыцыйныя расейскія суфіксы: Машэра —> Машеров, а нават забаранялі скланяць беларускія прозьвішчы. Разьбіраемся ў гэтай важнай для кожнага тэме.
1.3k 7 26 52
Толькі пра мову

1 Apr, 08:09

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Хто ж галоўны герой міжнароднага сьвята 1 красавіка? Маем выбар беларускіх словаў — ад добрых да крыўдных.
Выраз конь Божы характэрна беларускі, суседзі такога ня маюць. Ёсьць і сынонім — асёл маляваны. Таксама герой 1 красавіка.
І ўвага: у беларускай мове дурны і дурань — тое самае. (У расейскай асноўнае значэньне слова „дурной” — ‘дрэнны’.)
1.3k 1 13 43
Толькі пра мову

31 Mar, 19:04

Open in Telegram Share Report
#Сэзонны_слоўнічак: Першыя веснавыя краскі
1.6k 8 26 52
Толькі пра мову

30 Mar, 18:44

Open in Telegram Share Report
У гістарычным тэсьце пра Радзівілаў ёсьць і пытаньні на моўныя тэмы https://smarturl.click/2Y6W
1.4k 0 8 28
Толькі пра мову

30 Mar, 09:07

Open in Telegram Share Report
30 сакавіка 1918 году — Дзень дзяржаўнасьці беларускай мовы

• Абвясьціўшы Незалежнасьць 25 Сакавіка 1918 году, Урад БНР неадкладна пачаў ствараць асновы беларускае дзяржавы. Ужо праз 5 дзён — 30 сакавіка — беларуская мова была абвешчана адзінаю дзяржаўнаю.
• Дзяржаўны і афіцыйны статус беларускае мовы зацьвярджалі і раней: у Статуце ВКЛ 1566 году, у інструкцыі фэльдмаршала Гіндэнбурга 16 студзеня 1916 году.
• Але пастанова Народнага Сакратарыяту БНР была першым такім рашэньнем, якое адпавядала сучасным дзяржаўна‑праўным нормам.
• Гэта быў няпросты крок, бо беларуская мова толькі вярталася ў грамадзкае жыцьцё.
• БНР дынамічна стварала сыстэму беларускамоўнай адукацыі.
• Дзяржаўнасьць беларускае мовы ў ХХ стагодзьдзі — заваёва менавіта Беларускае Народнае Рэспублікі.
Шырэй у артыкуле https://smarturl.click/axDd
2.2k 20 23 57
Толькі пра мову

28 Mar, 19:26

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Ня толькі нашыя тутэйшыя, але і экзатычныя жывёлы маюць адметныя (і часам прызабытыя) беларускія назвы. Скажам, малпу ведаюць усе, а панцырніка? Нагадаем некаторыя назвы перад паходам у заапарк.
1.3k 7 31 54
Толькі пра мову

27 Mar, 18:59

Open in Telegram Share Report
У чым носім рэчы? Маем багаты выбар традыцыйных беларускіх назваў, якія добра пасуюць і даўнейшым, і сучасным вырабам.
1.4k 7 24 77
Толькі пра мову

26 Mar, 18:33

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Адказваем на пытаньне: чым розьняцца работа і праца? Словы блізкія, але замяніць адно другім не заўсёды можна: „Па рабоце майстра знаць” — але „Сызыфава праца“. Разьбіраемся ў нюансах.
1.7k 7 33 54
Толькі пра мову

25 Mar, 16:32

Open in Telegram Share Report
У мове кожнага народу гэтае слова — адно з найважнейшых. Неацэннае слова. З Днём Незалежнасьці — 25 Сакавіка!
1.9k 2 12 101
Толькі пра мову

24 Mar, 23:04

Open in Telegram Share Report
Video is unavailable for watching
Show in Telegram
Маем асобныя назвы чатырох квадраў Месяца: маладзік — поўня — сход — вéтах (або вятох). У гаворках ёсьць назва прамежкавай фазы — падпоўня, а пэрыяд цёмнага Месяца ў пачатку новага цыклю называюць ноўчык, межы, зáцемак.
1.8k 8 30 68
20 last posts shown.