Martsinovich Theatre


Channel's geo and language: Belarus, Belarusian
Category: Art


Канал Дзяніса Марціновіча пра беларускі тэатр

Related channels  |  Similar channels

Channel's geo and language
Belarus, Belarusian
Category
Art
Statistics
Posts filter


Падвёў вынікі 2024 года ў тэатры. Пазітыўных тэндэнцый не знайшоў. Але пазітыўныя моманты ёсць.

Напрыклад, у ліпені гэтага года спыніла існаванне беларуская філія Міжнароднага саюза дзеячаў тэатраў лялек — UNIMA. Гэта афіляваная структура ЮНЭСКА, на афіцыйным сайце гэтай арганізацыі Беларусь знікла, як нібыта яе і няма на мапе. Тэатральны крытык Настасся Панкратава правяла перамовы з кіраўніком еўрапейскага прадстаўніцтва UNIMA, дзякуючы якім беларускую філію афіцыйна будуць лічыць спячай, што дазволіць у будучыні проста аднавіць сяброўства ў гэтай арганізацыі.

Падрабязнасці тут.




Другая частка. Пачатак у папярэднім пасце.

Асновай сцэнаграфіі Мікалая Палтаракі становіцца платформа ў цэнтры сцэны. Яна замацаваная так, што ўвесь час хістаецца з боку ў бок і ўвасабляе няўстойлівы, няўлоўны, хісткі балотны свет Палесся. Але адначасова гэта платформа пераўвасабляецца то ў воз, то ў царкву, то ў іншыя пляцоўкі. Атрымліваецца функцыянальна і сімвалічна.

Адно задавальненне глядзець і на заднік сцэны. Фрагменты агароджы ля хат падымаюцца ўсё вышэй і вышэй ўверх і становяцца ледзь не лесвіцай ў неба. Чым не сімвал закрытага ад чужых мясцовага грамадства — аўтэнтычнага, традыцыйнага, кансерватыўнага, са сваімі прымхамі, забабонамі і непрыманнем чужых? (Страшная сцэна расправы над Алесяй у царкве — адна з лепшых спектакляў).

Разумееш, што выжыць там можна толькі чалавек, які стане тут сваім. У Івана Цімафеевіча шанцаў няма. Занадта ён мяккі, у чымсьці неўпэўнены ў сабе. У адносінах з Алесяй (актрыса Дар'я Старасотнікава перадае спалучэнне наіўнасці, чыстаты і адначасова ўпартасці і рашучасці) ініцыятыва належыць менавіта ёй. Усе гэтыя абставіны і тлумачаць, чаму гэта трагічная гісторыя кахання асуджаная ад пачатку.

Не магу не згадаць і арыгінальную пластыку (праца Вольгі Клімук) — разам з аўтэнтычнымі народнымі спевамі яна становіцца паўнавартасным удзельнікам спектакля і адным з рухавікоў дзеяння, падкрэслівае яго драматызм і трагізм.

P.S. Як атрымалася ўбачыць? Восенню я, вандруючы па сайце беларускага Мінкульта, знайшоў старонку, прысвечаную акцыі "Культура анлайн". А там спасылкі на відэа асобных спектакляў, пастаўленых у беларускіх тэатрах. Натуральна, я іх захаваў (выключна ў прыватных мэтах, без перадачы каму-небудзь) — і правільна зрабіў, бо іх выдалілі. А відэа засталося.


Паглядзеў "Алесю" Брэсцкага драмтэатра (рэжысёр Цімафей Ільеўскі, 2020).

Па шчырасці, пачатак падаўся крыху цяжкаватым. Напрыклад, сцэна, калі Іван Цімафеевіч (акцёр Аляксей Шчарбакоў) пачынае вучыць чытаць Ярмолу (Алег Бузук) запавольвала дзеянне. Але пакрысе апошняе закруцілася так, што, нават разумеючы непазбежны трагічны фінал, пачаў суперыжываць героям і спадзявацца на цуд. Таму мая выснова такая — гэта добры і патрэбны нам спектакль.

У цяперашніх умовах твораў рускай класікі становіцца ўсё больш. Адно з выйсцяў — яе выкарыстанне для беларускіх патрэбаў. "Алеся" — ідэальны для гэтага варыянт.

Аднайменная аповесць Купрына — класіка рускай літаратуры, але дзеянне адбываецца на Палессі. Гэтую акалічнасць і выкарыстоўвае Брэсцкі тэатр. Жыхары вёскі, куды прыязджае галоўны герой, размаўляюць на палескай гаворцы, што не проста стварае каларыт, але паказвае аўтэнтычнасць рэгіёна.

Працяг у наступным пасце


РТБД выкаціў афішу на люты.

Прэм'еру спектакля "Заручыны" (першы паказ на наступным тыдні) пакажуць на сцэне Палацы прафсаюзаў, з навінак — чытка "Сталіцы Эраўнд" (калісьці спектакль, пастаўлены па гэтай п'есе, быў хітом РТБД).

Страчаных у лістападзе спектакляў (напрыклад, пастановак Яўгена Карняга) няма. Зрэшты, як мы даўно зразумелі, іх у рэпертуары і не будзе.


У Мінску пасля перапынку аднаўляецца фестываль студэнцкіх і моладзевых калектываў "Тэатральны куфар". Ён пройдзе 9-12 снежня, то бок пачатак сёння. Праўда, сёлета форум не міжнародны, а нацыянальны — у праграме спектаклі беларускіх калектываў. Праграма тут.


Руслан Чарнецкі - новы міністр культуры... Шкада, што загадзя, калі пісаў папярэдні пост-прагноз, не паставіў грошы)


З 28 лістапада па 3 снежня ў Бабруйску пройдзе ІХ Рэспубліканскі фестываль нацыянальнай драматургіі.


Даўно не заходзіў на сайт мінскага Моладзевага тэатра. Аказваецца, яшчэ з верасня там новы мастацкі кіраўнік — былы акцёр гэтага ж калектыву Канстанцін Міхаленка. Тады з ім выходзіла інтэрв'ю з ім. Ёсць цікавыя думкі пра рэпертуар і сумы адлічэнняў. А яшчэ зачапіла фраза: "У нас, я лічу, адна з найлепшых пляцовак у Мінску: на якое б месца ў глядзельнай зале вы ні селі, добра бачыце, што адбываецца на сцэне". Мне здаецца, што ёсць і іншыя пляцоўкі з такой характарыстыкай.

Таксама парадаваўся, што намеснік дырэктара Моладзевага цяпер Сяргей Пукіта — добра, што ён знайшоў сабе працу ў тэатры пасля сыходу з Музычнага, дзе быў дырэктарам.


Forward from: Секрет Полишинеля
Трио Корняг-Нерсисян-Аверкова выходит за пределы Беларуси и берет премии

Вот высшую театральную премию Санкт-Петербурга «Золотой софит» получили художница Татьяна Нерсисян и режиссёр Евгений Корняг за спектакль «Сердцедёр» (Театр Karlsson Haus).

Белорусы поставили в Питере спектакль по одноимённому роману французского абсурдиста Бориса Виана. Это спектакль — о расчеловечивании. И о любви, что тихо раздирает, незаметно душит и медленно забирает жизнь.

«Насилие в этой реальности — и язык, и форма жизни. Через него преломляются и межличностные отношения, и вера в бога, и материнская любовь».


Прэм'ера балета "Купалле" у Музычным, які паставіць харэограф Сяргей Мікель, усё ж адбудзецца. Першыя паказы — наступнай вясной. Квіткі ўжо ў продажы.


Вечнасць не пісаў рэцэнзій на кнігі. Але калі выйшлі «Нарысы пра найноўшы беларускі тэатр: 2010-2020» стрымацца не мог.

У кнізе ёсць моманты, з якімі я не згодзен (пра што пішу), але падкрэслю тут і падкрэсліваю ў тэксце: гэта надзвычай крутая і патрэбная кніга. І вам абавязкова варта яе пачытаць.

Рэцэнзія тут.


Сёння для мяне панацэяй стала музыка. Хоць, як панацэяй — у нечым яшчэ адным перажываннем і пражываннем гэтай жа сітуацыі з надзеяй яе адпусціць. Бо, як ніколі, торкае РТБД — той учынены разгром, тое чарговае папялішча, якое, зрэшты, узнікла толькі праз чатыры гады (а магло ў поўным аб'ёме нашмат раней).

І вось сёння гэтае адчуванне катастрофы, марнасці, нацягнутых нерваў і струнаў, крохкасці мастацтва і адначасова надзеі на яго адраджэнне я адчуў у музыцы сучасных беларускіх кампазітараў, што яшчэ напрыканцы верасня выпусціла ініцыятыва „Arsis Nova” (дырыжор Іван Касцяхін). Пакуль у трох аўдыё з чатырох не так шмат праслухоўванняў на ютубе, як гэтая ініцыятыва заслугоўвае (мацнейшае Autumm Tango ужо сабрало аўдыторыю). Давайце зробім іх колькасць большай.


Увосень 2024-га айчынны тэатр уступіў у свой пяты турбулентны сезон. Эмацыйныя арэлі сталіся рэальнасцю, правілы гульні нібыта вызначаныя, але працягваюць змяняцца ў працэсе. Канкрэтныя лічбы кадравай чысткі, змена ўлады ў Акадэміі мастацтваў і адмова ў фінансаванні эмігранцкіх праектаў – выйшаў новы агляд за май-верасень 2024 года.


У сталічным Тэатры лялек новы дырэктар — Таццяна Тоўсцік.

Адукацыю атрымала ва Універсітэце культуры (як акцёр, 2000) і Акадэміі мастацтваў (як рэжысёр, 2009). Да апошняга часу працавала ў Акадэміі мастацтваў як выкладчыца — курсы «Рэжысура», «Майстэрства акцёра», «Матэрыялазнаўства і тэхналогія лялек» і іншае. На сайце яе ВНУ напісана, што яна паставіла некалькі спектакляў (у тым ліку, па Сартру, але дзе — не ўдакладняецца. Відаць са студэнтамі).

Пасада дырэктара была вакантнай з красавіка 2024-га — Дзмітрый Сямёнаў пайшоў на падвышэнне ў Мінгарвыканкам.


У пачатку месяца Оперны тэатр праанансаваў у сваіх сацсетках чарговае "Лебядзінае возера" з Марынай Вежнавец у вядучай партыі. І дадаў, што ў яе дзень народзінаў. Вырашыў пацікавіцца, колькі ёй. Высветлілася, што 46 (дарэчы, яшчэ адной вядучай балерыне, Ірыне Яромкінай - 45).

Гэта навіна добрая для Марыны і Ірыны і кепская для тэатра. Добра, што Вежнавец і Яромкіна, якіх я добра памятаю па ранейшых спектаклях (пра Марыну калісьці нават пісаў некалькі тэкстаў), дагэтуль у форме.

Але ва ўсім свеце танцоўшчыкі сыходзяць на пенсію ў прамежку 35-40 гадоў (калі гаворка не пра Маю Плісецкую). І траўмы назапашваюцца, і цела горш слухаецца, і моладзь на падыходзе. А ў нас усе, хто мог, збеглі, канкурэнцыя рэзка знізілася. Калі я пачынаў хадзіць на балет у нулявыя, нават не мог уявіць, што ў дваццатыя ўбачу ў афішы тыя ж імёны. Такое ўражанне, што час спыніўся.


"Ёсць дзве стратэгіі: «мы сыходзім і не ўдзельнічаем у гэтым усім» і «мы застаёмся і нешта робім, захоўваем, што можна». І зараз у беларускім тэатры, на маю думку, адбываецца тое ж самае: хтось бразнуў дзвярыма і з’ехаў, хтосьці застаўся і імкнецца захаваць тое, што ёсць. У Беларусі жывуць дзевяць мільёнаў чалавек. І яны таксама маюць права глядзець тэатр, у тым ліку добры тэатр".

Са мной выйшла вялікая гутарка ў двух частках: тут першая, а тут другая. Калі вы ў Беларусі, у сацсетках дзяліцца няварта. Чытайце асцярожна.


Мінскі абласны тэатр лялек "Батлейка", што ў Маладзечна, адкрывае сезон.

Вясной хадзілі чуткі, што яго могуць закрыць або далучыць да іншай установы. Таму гэта цудоўная навіна. Але колькасць спектакляў выклікае песімізм.


Forward from: Секрет Полишинеля
Запрашаю тых, каму неабыякавы тэатр, на анлайн-дыскусію "2010-я ў беларускім тэатры: “адліга” ці “росквіт”?"

Я — тэатральны крытык Настасся Панкратава, культурная аглядальніца Наталля Бібікава і тэатральны крытык Зміцер Ермаловіч-Дашчынскі чакаем у анлайн-эфіры усіх, каму важна, каб беларускі тэатр існаваў і развіваўся.

Успомнім, што адбывалася ў 2010-я гады, і паглядзім, як падзеі таго часу паўплывалі на фарміраванне таго тэатра, які мы назіраем сёння.

Мадэратарка дыскусіі – даследчыца і куратарка Таццяна Арцімовіч.

📎 Размова ў межах Беларускага інстытута тэатра (БІТ) адбудзецца 25 верасня, серада, 18:00 СЕТ/ 19:00 Мінск у ZOOM.

Спасылка на рэгістрацыю тут


Адукацыйны праект "Васьміног" выпусціў 10-хвіліннае відэа пра гісторыю беларускага тэатра. Тэкст да яго напісаў я.

Ад батлейкі да нядаўніх падзей.

Паглядзець відэа можна тут.

20 last posts shown.